| abstract
| - Chociaż Potop to powieść historyczna, łaćzy ona w sobie cechy wielu innych gatunków. Potop to połączenie szybkiej, pełnej intryg powieści walterskotowskiej, dumasowskiej, z typem dokumentarnej powieści Kraszewskiego oraz gawędą, a nawet z... westernem. Kronika Kronika to gatunek prozy historiograficznej, opowieści o dziejach przeszłych lub współczesnych, trzymająca się porządku chronologicznego; posiada tendencje moralizatorskie W Potopie występują daty, okoliczności zdarzeń oraz ich interpretacje; dzięki temu powieść jest bardziej wiarygodna i nie oderwana od rzeczywistości Powieść Walterskotowska To połączenie fikcji i wydarzeń autentycznych, czyli dokładnie to, co widzimy w Potopie. Bohater fikcyjny jest uwikłany w wypadki dziejowe Powieść Dumasowska (awanturnicza) To powieść z gatunku "płaszcza i szpady". Obowiązkowo musi być wątek romantyczny, dla któego historia jest jedynie tłem. Akcja jest szybka, częste porwania, intrygi, zasadzki, fortele, akty zdrady, uwięzienia, spiski, mistyfikacje oraz niemal cudowne ozdrowienia bohaterów. Gawęda szlachecka Wywodzi się z opowiadań ustnych; charakteryzuje ją luźna kompozycja, częste bezpośrednie zwroty do słuchaczy, dygresje oraz elementy stylu barokowego Western Opiera się na dynamicznej, wartkiej akcji, miejsca wydarzeń zmieniają się nagle i nader często. Ukazane są silne, twarde charektery postaci (wpływ podróży Sienkiewicza do USA), któzy są mistrzami we władaniu bronią (tu - nie palną, lecz białą); ukazana jest walka "tych dobrych" z "tymi złymi", przy czym zazwyczaj obie postacie są skrajnie przejaskrawione (Tu jest nieco inaczej - Kmicic jest postacią dyanmiczną). Obecny motyw zemsty za śmierć przyjaciół oraz porwania ukochanej. Epos Potop ukazuje konkretną warstwę społeczną na tle ważnych wydarzeń historycznych - Potopu Szwedzkiego. Przedstawia i komentuje jej cechy. W powieści występują liczne zbiorowe sceny batalistyczne, ilość bohaterów także jest duża. Pojawiają się też sceny wzniosłe, które przeszły do historii (jak obrona Jasnej Góry), część ukazuje też interwencję boską. Środki stylistyczne: hiperbole, peryfrazy, epitety stałe (np. "mały rycerz"). Basń Ukazana walka dobra ze złem, wygrana oczywiście przez dobro; obecne szczęśliwe zakończenie (nawet ze ślubem). Obecna jest też metamorfoza postaci i jej zaskakujące ujawnienie (Kmicic-Babinicz). W opisach, szczególnie Jasnej góry pojawiają się elementy nadnaturalne i tajemnicze, jak choćby postać Matki Boskiej, lub łuna.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)