abstract
| - left|100px|Ulica Barszczewska na tle Marymontu, 1945 rokleft|100px|Ulica Barszczewska na tle Marymontu, 2012 rokUlica Barszczewska – osiedlowa ulica dojazdowa położona na Marymoncie-Potoku w dzielnicy Żoliborz, która biegnie od ul. Gwiaździstej na zachód, po czym nie krzyżując się z żadną inną ulicą kończy się ślepo. Do dzisiaj zachowała się na niej dawna nawierzchnia z kamienia polnego, tzw. kocie łby. [[Plik:morawska01.jpg|right|thumb|250px|Ul. Morawska z widokiem na ul. Barszczewską (nr 19) – 1977 rok]] [[Plik:Kopia_Barszczewskanr19.5.JPG|right|thumb|250px|Tablica upamiętniająca na budynku nr 19]] Ulica powstała w połowie XIX wieku jako droga ograniczająca od północy grunty folwarku Potok, biegła na zachód od drogi do Bielan aż do stawów w rejonie późniejszej ul. Morawskiej, na przełomie XIX i XX wieku stała się jedną z ulic osady letniskowej Potok, powstałej w wyniku parcelacji terenów dawnego folwarku. Na wielu posesjach zamieszkali rosyjscy oficerowie z pobliskiej Cytadeli, co spowodowało wprowadzenie tutaj rosyjskiego nazwiska parceli, np. osada ujutna. W 1916 roku ulica znalazła się w granicach Warszawy i od początku nosiła nazwę Barszczewska – jej pochodzenie jest niejednoznaczne, może brać się albo od jednej z dwóch miejscowości Barszczewo w powiecie białostockim, bądź od nazwiska Juliana Barszczewskiego, właściciela majątku "Potok" w XIX wieku. W okresie międzywojennym ulica biegła od ul. Kamedułów na zachód, gdzie krzyżowała się z ul. Smoszewską i kończyła u zbiegu z ul. Morawską, była wybrukowana i uregulowana na całej długości, znajdowała się na terenie komisariatu XXVI Marymont. Zabudowę stanowiło 19 budynków, podzielonych niemal w połowie na drewniane i murowane, w większości parterowych. Były to częściowo stare drewniane domki, jak przykładowo willa "Zofiówka" (nr 2) Leokadii Szajewskiej, jak i nowe budynki mieszkalne, głównie murowane – w domu nr 7 znajdowała się wędliniarnia, w domu nr 12 przedszkole, a w kamienicy nr 19 znajdował się sklep spożywczy Małkowskich. Jedynie do fundamentów wzniesiono dom na posesji nr 17. Zabudowa ulicy uległa częściowemu zniszczeniu podczas II wojny światowej. Otoczenie ulicy nie zmieniło się znacznie przez kolejnych kilkadziesiąt lat, zachowała się tutaj nawierzchnia z kamieni polnych, rynsztok oraz zabudowa złożona z niewielkich kamienic i domków, często wzniesionych z gruzów innych budowli. Zmiany nadeszły na przełomie lat 70. i 80. XX wieku, kiedy to w związku z budową osiedla Marymont Dolny rozebrano większość zabudowy ulicy, ona sama zniknęła (ostatecznie tylko na jakiś czas) z planów miasta, ulicę jednak faktycznie pozostawiono w związku z zachowaniem jednego budynku – kamienicy Małkowskich (nr 19), na której znajdowała się tablica pamiątkowa Tchorka. Na północ od ulicy, w miejscu zlikwidowanych ulic Marymontu powstały kilkunastopiętrowe bloki mieszkalne, południowa część z niezagospodarowanymi działkami zarosła jednak gąszczem drzew i krzaków. Nowa zabudowa przy ul. Barszczewskiej pojawiła się dopiero w latach 2007-2010, kiedy to wybudowano Apartamenty przy Kępie Potockiej (nr 6). Obecnie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przeznacza teren wzdłuż południowej pierzei ulicy na zabudowę mieszkaniową wielorodzinną o wysokości nieprzekraczającej 20 metrów, w zabudowie pierzejowej, dopuszczając wyburzenie istniejących na tym terenie budynków – Barszczewska 19, Potocka 2a oraz Potocka 2b. Warunkiem dopuszczającym ich wyburzenie jest sporządzenie dokładnej dokumentacji historycznej tych budynków. Pod koniec września 2016 roku rozpoczęto wyburzanie kamienicy przy Barszczewskiej 19 w związku z planami nowej inwestycji.
|