| rdfs:comment
| - Meger Makijan Shtovijej (ur. 6 maja 1916 w Shkembie, zm. 17 października 1975 w Prisztinie), kencyrlski niepodległościowiec, bojownik o wolność i bohater narodowy, w latach 1946-1960 prezydent Kencyrli. Po odejściu z prezydentury przeprowadził się willowej dzielnicy Prisztiny - Oxhaj. Mieszkał ze swoją poznaną w 1942 żoną Arleną, z którą miał dwóch synów. Zmarł 17 października 1975 roku. Imię Megera Shtovijeja noszą m.in. port lotniczy Prisztina-Lipejan oraz wiele ulic i placów w miastach Kencyrli, w tym centralny plac Prisztiny i położona pod nim przyszła centralna stacja metra.
|
| abstract
| - Meger Makijan Shtovijej (ur. 6 maja 1916 w Shkembie, zm. 17 października 1975 w Prisztinie), kencyrlski niepodległościowiec, bojownik o wolność i bohater narodowy, w latach 1946-1960 prezydent Kencyrli. Meger Shtovijej urodził się w trakcie I wojny światowej, podczas której poległ jego ojciec Orkhan. Matka wychowywała go samotnie aż do osiągnięcia przez niego pełnoletności. W 1935 związał się z lokalnymi grupami narodowowyzwoleńczymi, a przewodniczącym jednej z nich został w 1939 roku. Kiedy wybuchła II wojna światowa, a terytorium Kencyrli zostało zajęte przez okupantów, Meger Shtovijej przygotowywał powstanie narodowe. Oczekiwanie na odpowiednią chwilę trwało długo, bo aż do 8 października 1944 roku. Tego dnia bojownicy rozbili w pył stacjonujący w Shkembie niewielki oddział okupacyjny i zajęli budynek rady miasta. Wieść o rozpoczętym powstaniu rozprzestrzeniła się bardzo szybko po całym kraju. 14 października zajętych było już kilka miast, w tym Prizhren. Partyzanci przejęli kontrolę nad 50% współczesnej Kencyrli. Tego dnia do walki przyłączyła się także mniejszość żertwicka. 17 października Meger Shtovijej wkroczył do Prisztiny, gdzie proklamował powstanie wolnej i niezależnej republiki, której ogłosił się tymczasowym prezydentem. Walki trwały jeszcze do 20 listopada i zakończyły się całkowitym zwycięstwem i opanowaniem 95% współczesnego terytorium. Kontrofensywa państw Osi nigdy już nie nadeszła. Wybrany 17 stycznia 1945 pierwszy kencyrlski parlament zdecydował kilka dni później o mianowaniu Megera Shtovijeja na prezydenta i premiera Kencyrli, który miał być głównym inżynierem nowej konstytucji i opartej o nią republiki. Prace utrudniały wybuchające konflikty graniczne, w 1947 roku z Bułgarią i w 1949 roku z Albanią, oba zakończyły się szybkim zawieszeniem broni, ale i powiększeniem terytorium do dzisiejszego stanu. Wreszcie 8 maja 1950 roku ogłoszono konstytucję. Konstytucja Wolnej i Niepodległej Republiki Kencyrli (kenc. Kushetuta e Republika Kencirle Shpete en Shtakavije) wprowadzała powszechne wybory prezydenta. 24 września 1950 doszło do nich, a bezapelacyjnym zwycięzcą okazał się właśnie Meger Shtovijej, zdobywając 87% głosów. Podczas swojej kadencji musiał zmierzyć się z licznymi niedomaganiami społecznymi powstałymi przez setki lat. Udało mu sie jednak sprzymierzyć mieszkających na południu Żertwów i Macedończyków. Prawdopodobnie także dzięki nim wygrał drugą kadencję w wyborach z 11 września 1955 roku, zdobywając 56,7% głosów w I turze. Druga kadencja nie była już tak udana, stracił popularność na rzecz powołanej w 1952 premier Magdaleny Butrin. Nie zdecydował się już wystartować w wyborach w 1960 roku, choć konstytucja nie ograniczała liczby kadencji. Po odejściu z prezydentury przeprowadził się willowej dzielnicy Prisztiny - Oxhaj. Mieszkał ze swoją poznaną w 1942 żoną Arleną, z którą miał dwóch synów. Zmarł 17 października 1975 roku. Imię Megera Shtovijeja noszą m.in. port lotniczy Prisztina-Lipejan oraz wiele ulic i placów w miastach Kencyrli, w tym centralny plac Prisztiny i położona pod nim przyszła centralna stacja metra. 70px|Flaga Kencyrli Premierzy Kencyrli Meger Shtovijej (1946-1950) • Alfred Rusa (1950-1952) • Magdalena Butrin (1952-1960) • Xhudan Shokan (1960-1964) • Lider Rraboja (1964-1967) • Xhudan Shokan (1967-1970) • Elvi Mida (1970-1974) • Axhar Baksha (1974-1978) • Katej Tajta (1978-1980) • Radonin Alvakava (1980-1984) • Buhaj Stuksa (1984-1985) • Karl Raxha (1985-1989) • Beksaj Xamila (1989-1993) • Ulaj Ultaj (1993-1997) • Marija Butrin (1997-2001) • Peja Dojadoni (2001-2005) • Erja Nolanej (2005- ) 70px|Flaga Kencyrli Prezydenci Kencyrli Meger Shtovijej (1946-1960) • Magdalena Butrin (1960-1970) • Xhudan Shokan (1970-1975) • Elvi Rradosha (1975-1978) • Katej Tajta (1978-1980) • Ivan Lubosna (1980-1990) • Radonin Alvakava (1990-1995) • Edgaras Radužęrinįkis (1995-2000) • Medi Hasi (2000-2007) • Erja Nolanej (2007) • Marija Butrin (2007- )
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)