| Attributes | Values |
|---|
| rdfs:label
| - Poezye Michała - Anioła Buonarrotego - 04
|
| rdfs:comment
| - Wyrażenie w drugim wierszu użyte : "pierwszorzędne sztuki" odpowiadające włoskiemu: "della prima arte," każe dorozumiewać się, że mowa jest o rzeźbie, którą Michał - Anioł wyżej stawiał nad inne sztuki rodzaje. Ten jego sposób pojmowania, wyraźniej występuje w liście pisanym przezeń do Benedetto Varchi historyka i humanisty, oraz komentatora jego sonetów. Podaję ten ciekawy dokument: — "Do mistrza Benedykta Varchi." "Rzeźba i malarstwo mają jeden i ten sam cel, z obu stron bardzo do osiągnienia trudny" — Na tem wszakże uciął i pomimo nalegań niechciał nic więcej powiedzieć. —
|
| dcterms:subject
| |
| Tytuł
| |
| dbkwik:resource/JvmuHjXQYc_EMmq-yMXeWg==
| |
| dbkwik:resource/LnuiOV1ARnBg2yIsYieKHw==
| |
| dbkwik:resource/WglBShsp9V9mYtToH6YeZw==
| |
| dbkwik:resource/X7l0opWu667RHDeQudG4LA==
| |
| dbkwik:wiersze/pro...iPageUsesTemplate
| |
| dbkwik:resource/bHw63L1wmuMwBrNgy6bsPw==
| |
| dbkwik:resource/Nh6GShQ-tfkvgRF_MXGXtQ==
| |
| dbkwik:resource/RGAtTh-ulgEaMlVBWQUrGg==
| - Molto diletta al gusto intero e sano
L'opra della prima arte, che n'assembra
I volti e gli atti, e con sue vive membra
Di cera o terra o pietra un corpo umano.
Se poi 'l tempo ingiurioso, aspro e villano
Lo rompe o storce o del tutto dismembra
La beltà, che prim'era, si rimembra
Dentro 'l pensier che ma l'accolse invano.
Similemente Ia tua gran beltade,
Ch'esempio è di quel ben che'l ciel fa adomo,
Mostraci in terra dall' artista eterno
Venendo men col tempo e con l'etade.
Tanto avrà più nel mio desir soggiorno.
Pensando al bel ch'età non cangia o verno.
|
| dbkwik:resource/S7jJPR7zXyOP5Rojv-dWqw==
| - Rozkosz to patrzeć dla znawcy jedyna
Na pierwszorzędnej sztuki płód misterny.
Jak ludzkich członków, rysów, odwzór wierny
Z życiem oddaje wosk, marmur, lub glina.
I chociaż kiedy dziki wiek przypadnie
Co twory dłuta zdepce i pokruszy,
Pamięć ich piękna nie zaginie w duszy.
Bo się nie darmo w niej odbiły na dnie.
Podobnie wdzięki twoje niezrównane
Przez przedwiecznego mistrza są nam dane,
Jako odbicie nieba w ziemskim pyle;
A choć je starość swym mrozem owionie.
Obraz pierwotnej krasy tkwi w mem łonie
I nie ulega pór niszczącej sile. —
|
| Autor
| |
| abstract
| - Wyrażenie w drugim wierszu użyte : "pierwszorzędne sztuki" odpowiadające włoskiemu: "della prima arte," każe dorozumiewać się, że mowa jest o rzeźbie, którą Michał - Anioł wyżej stawiał nad inne sztuki rodzaje. Ten jego sposób pojmowania, wyraźniej występuje w liście pisanym przezeń do Benedetto Varchi historyka i humanisty, oraz komentatora jego sonetów. Podaję ten ciekawy dokument: — "Do mistrza Benedykta Varchi." "Mistrzu Benedykcie! Dla poświadczenia jako mię doszła twoja książeczka (Due Lezioni etc. Firenze 1549.) i jako ją odebrałem: chcę na pytanie twoje odpowiedzieć nieco, choć w sposób nieumiejętny. Każde malowidło o tyle być lepszem mniemam, o ile zbliża się do płaskorzeźby (rilievo); a płaskorzeźbę o tyle gorszą, o ile zbliża się do malowidła; z tego więc powodu zwykłem mniemać, iż rzeźba jest pochodnią malarstwu, i że między jedną a drugą taka jest różnica, jak między słońcem a księżycem. Lecz gdy oto przeczytałem w twojej książeczce, że, mówiąc filozoficznym językiem, rzeczy mając cel jeden i ten sam, są jedną i tą samą rzeczą, zmieniłem swoje zdanie i powiadam: że gdy wyższe pojęcia i trudności, przeszkody i wysił, niedają większego uszlachetnienia, to i malarstwo wraz z rzeźbą są jedną i tą samą rzeczą; aby zaś je mieć za takowe, powinien każdy umieć tak rzeźbę, jak umie malarstwo; i nawzajem: rzeźbiarz powinien być malarzem. Pod rzeźbą rozumiem to co się robi przez odejmowanie (per forza di levare), ponieważ rodzaj rzeźby przez nakładanie (per via di porre) ma podobieństwo z malarstwem. Należałoby już, gdy tak rzeźba jak malarstwo mają jeden i ten sam punkt wyjścia, zrobić między niemi zgodę i zaniechać niepotrzebnych dysput, zabierających więcej czasu, niżby go wyszło na robienie figur. Jeżeli ów, co pisał że malarstwo szlachetniejsze od rzeźby, rozumie się podobnie i na innych rzeczach o których pisze, to moja klucznica daleko lepiej o nichby pisać mogła. Nieskończenie wiele i jeszcze nieznanych rzeczy dałoby się powiedzieć o takiej tam umiejętności. Z temwszystkiem, jak rzekłem, zabrałoby to siła czasu, a mam go skąpo, zwłaszcza żem nietylko stary, ale prawie nieboszczyk. Upraszam przeto, miejcie mię za wytłumaczonego, i przyjmijcie podziękowanie za wyświadczony mi, a niezasłużony wysoki zaszczyt — Wasz Michel Agnolo Buonarroti — w Rzymie." — Powyższy spór zajmujący i wtedy i później wielu piszących, uważał M. A. zawsze za niepożyteczny; dlatego też Vasaremu pytającemu o zdanie w tej mierze, odpowiedział ze złośliwym uśmiechem: "Rzeźba i malarstwo mają jeden i ten sam cel, z obu stron bardzo do osiągnienia trudny" — Na tem wszakże uciął i pomimo nalegań niechciał nic więcej powiedzieć. — Zobacz też ten tekst w innych językach:
* Rime 237. Molto diletta al gusto intero e sano (oryginał w języku włoskim) Image:PD-icon.svg Public domain
|
| is dbkwik:resource/X7l0opWu667RHDeQudG4LA==
of | |
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)