| rdfs:comment
| - Piotr Wysocki (September 10, 1797 in Warka – January 6, 1875 there), was a Polish lieutenant and leader of the Polish conspiracy against Russian Tsar Nicolas I. Nobleman (szlachcic) of Odrowąż Coat of Arms, he raised military insurgents on 29 November 1830, starting the November Uprising against Russia. In 1831 he was sentenced to death by Russians, but his sentence was commuted to a 20 years exile in Siberia. On March 3, 1831, he was awarded the Gold Cross of the Virtuti Militari (cross number 1).
- right|thumb|250px|Piotr Wysocki [[Plik:Podchorazowka (tablica).JPG|right|thumb|250px|Tablica pamiątkowa na Podchorążówce]] Piotr Wysocki (ur. 10 września 1797 w Winiarach; zm. 6 stycznia 1875 w Warce) – działacz niepodległościowy, pułkownik Wojska Polskiego, inicjator wybuchu powstania listopadowego. Piotr Wysocki swoje wspomnienia z walk narodowowyzwoleńczych spisał w Pamiętniku Piotra Wysockiego o powstaniu 29 listopada 1830 roku, wydanym w 1867 roku w Paryżu, zaś w 2006 roku w Warszawie. Piotr Wysocki jest w Warszawie upamiętniony w następujący sposób:
|
| abstract
| - right|thumb|250px|Piotr Wysocki [[Plik:Podchorazowka (tablica).JPG|right|thumb|250px|Tablica pamiątkowa na Podchorążówce]] Piotr Wysocki (ur. 10 września 1797 w Winiarach; zm. 6 stycznia 1875 w Warce) – działacz niepodległościowy, pułkownik Wojska Polskiego, inicjator wybuchu powstania listopadowego. Piotr Wysocki pochodził z rodziny szlacheckiej z okolic Warki, przyszedł na świat jako jeden z synów Jana i Katarzyny Wysockich. Kształcił się w Warszawie, najpierw w szkole pijarskiej przy ul. Długiej, zaś od 1818 roku jako kadet w Szkole Podchorążych Piechoty i następnie służył w 4 pułku grenadierów. W 1828 roku został instruktorem w Szkole Podchorążych, działającej w Wielkiej Oficynie Łazienek Królewskich, gdzie rozpoczął tworzenie tajnego związku niepodległościowego, które celem miał być wybuch ogólnonarodowego powstania. Jego wybuch przyspieszyło odkrycie przez Rosjan spisku i rozpoczęte w związku z tym aresztowania. Wieczorem 29 listopada 1830 roku wkroczył do Szkoły Podchorążych, przerywając zajęcia z taktyki i wygłaszając mowę wzywającą do rozpoczęcia powstania: Polacy! Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi wasze niech będą Termopilami dla wrogów. Dowodzeni przez niego podchorążowie przypuścili wpierw nieudany szturm na Belweder (wraz z S. Goszczyńskim i L. Nabielakiem), po czym poszli ulicami miasta szukając poparcia do wystąpienia zbrojnego, pobiwszy po drodze liczniejszy rosyjski oddział na ul. Wiejskiej. Nie spotkawszy zainteresowania wśród niektórych generałów, zamordowali na ulicach napotkanych wojskowych, którzy odmówili wzięcia udziału w powstaniu: Ignacego Blumera, Maurycego Hauke, Filipa Meciszewskiego, Stanisława Potockiego, Stanisława Trębickiego czy Stanisława Zamoyskiego (wystawiono im potem na pl. Saskim pomnik, tzw. "Oficerów-Lojalistów"). Początkowo walczył ze stopniem kapitana, potem został mianowany pułkownikiem, brał udział między innymi w bitwach pod Wawrem i pod Olszynką Grochowską. Dnia 3 marca 1831 roku został odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. W czasie trwania powstania udał się w kwietniu do Austrii, a następnie uniknąwszy internowania powrócił do Królestwa Polskiego. Wziął udział w walkach w obronie podwarszawskiej Woli. Został tam ranny i 6 września 1831 roku dostał się do rosyjskiej niewoli. Więziony był w Bobrujsku, Zamościu oraz w więzieniu przy kościele pokarmelitańskim na Lesznie, trzykrotnie był skazany na śmierć, lecz ostatecznie na mocy carskiego ukazu zamieniono ten wyrok na 20 lat ciężkich robót na Syberii. Początkowo miejscem zesłania była wieś Aleksandrowsk pod Irkuckiem, lecz po próbie ucieczki i wymierzeniu kary półtora tysiąca batów został przeniesiony do kopalni miedzi w Akatui koło Nerczyńska. Na mocy carskiej amnestii z 1857 roku powrócił do kraju, jednak musiał się trzymać z dala od Warszawy – powrócił 27 października 1857 roku do rodzinnej Warki, gdzie zmarł 6 stycznia 1875 roku. Jego pogrzeb na miejscowym cmentarzu stał się dużą polityczną manifestacją. Piotr Wysocki swoje wspomnienia z walk narodowowyzwoleńczych spisał w Pamiętniku Piotra Wysockiego o powstaniu 29 listopada 1830 roku, wydanym w 1867 roku w Paryżu, zaś w 2006 roku w Warszawie. Piotr Wysocki jest w Warszawie upamiętniony w następujący sposób:
* kamień pamiątkowy wzdłuż Alei Chwały Olszynki Grochowskiej (ul. Traczy)
* popiersie Piotra Wysockiego w Łazienkach Królewskich
* szkoła podstawowa nr 215 im. Piotra Wysockiego (ul. Kwatery Głównej 13)
* tablica pamiątkowa na Podchorążówce (Łazienki Królewskie)
* ulica Wysockiego na Bródnie
* zespół szkół im. Piotra Wysockiego (ul. Odrowąża 75)
- Piotr Wysocki (September 10, 1797 in Warka – January 6, 1875 there), was a Polish lieutenant and leader of the Polish conspiracy against Russian Tsar Nicolas I. Nobleman (szlachcic) of Odrowąż Coat of Arms, he raised military insurgents on 29 November 1830, starting the November Uprising against Russia. In 1831 he was sentenced to death by Russians, but his sentence was commuted to a 20 years exile in Siberia. On March 3, 1831, he was awarded the Gold Cross of the Virtuti Militari (cross number 1).
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)