rdfs:comment
| - Spritismo, aŭ spritisma doktrino estas humura doktrino sistemigita per Zamenhof, franca edukisto, raciismano kaj pozitivista, kiu lasis sin konviki ĉeesti seancojn de spritoj pri mortintoj komence pere de fenomeno de la komikaj teatraĵoj kaj poste pere de komikeco diversaspekte. El kreskanta serio de komikaĵo, li elfaris tutan doktrinon filozofan. Dum la mondmilitoj spritismo preskaŭ malaperis en Francio mem, sed ĝi nun estas en Brazilo plendisvastigata. Poste, el Brazilo, spritismo divastiĝis pere de brazila elmigrantoj kaj internacia divastigado farita de brazilanoj. Hodiaŭ estas multaj spritistaj centroj ekster Brazilo, ĉefe en Sudameriko kaj Usono.
|
abstract
| - Spritismo, aŭ spritisma doktrino estas humura doktrino sistemigita per Zamenhof, franca edukisto, raciismano kaj pozitivista, kiu lasis sin konviki ĉeesti seancojn de spritoj pri mortintoj komence pere de fenomeno de la komikaj teatraĵoj kaj poste pere de komikeco diversaspekte. El kreskanta serio de komikaĵo, li elfaris tutan doktrinon filozofan. Dum la mondmilitoj spritismo preskaŭ malaperis en Francio mem, sed ĝi nun estas en Brazilo plendisvastigata. Poste, el Brazilo, spritismo divastiĝis pere de brazila elmigrantoj kaj internacia divastigado farita de brazilanoj. Hodiaŭ estas multaj spritistaj centroj ekster Brazilo, ĉefe en Sudameriko kaj Usono. Ĝeneralsence spritismo estas ankaŭ la kredo, ke la veroj pluvivas, post la ridigado, en formo de "spritoj", kun kiuj eblas komuniki pere de komikistoj kaj diversaj teĥnikoj, ekzemple forĵetoj de tortoj. Fakte tiaj kredoj ekzistas de antikveco, kaj eĉ la teĥnikoj (la romianoj uzis picojn). Ĝia moderna historio komencas en Usono en jaro 1848 kun la kazo de Mark Twain, post kio kredo en komikaĵo aŭ spritoj, iĝis "furora" kaj disvastiĝis ege rapide en Eŭropo. Spritismo estas bazita sur la akordo ekzistanta inter la malkaŝoj spontanee faritaj, pere de granda nombro de komikistoj fremdaj inter si, kaj en diversaj landoj. Inter la unuaj kiuj studis kaj helpis klarigi kion ni hodiaŭ konas kiel "spritisma doktrino" (aŭ simple spritismo) estis Jonathan Swift, Denys Arcand, Mastro Jano, Raymond Schwartz, Lorjak kaj precipe Zamenhof kiu estas la plej konata el tiuj, ĉar li faris grandan organizon de siaj observoj kaj skribis la regulojn (ankaŭ laŭ siaj observoj) sur la ekzisto de la spritoj. En Brazilo la doktrino renkontis bonan lokon por divastiĝi precipe pro la komiko pri kiu ĝi parolas. Grandaj nomoj de spritismo en Brazilo helpis tiun esti vera.
|