abstract
| - Áj barjäh teoriäh en tonn' ar orihen d Alamea. Nëhte sentio, ëhtaka ken su orihen Alamea era konosia komo la sjudà d Astapa o sjudà der agva, fondà pö libjö-fenisjöh en unöh biyarëh próssimöh ar attuà munisipjo. Alamea pettenesjó ar Markesao d Ëhtepa, j se konhtituyó kom' Ayuntamjento 'n 1848 pöllo ke keó 'nkvadrà 'n la probinsja e Sebiya. Pä la lokalià er siglo XIX ëh una senturja e kambjöh, rutturäh j penurjäh. La nveb' amminïhtrasjò e probinsjäh kreà 'n 1833, sühtituyend' alöh antigvöh Rejnöh, kolok' a Alamea 'n la e Málaga, ependjendo huisjàmmente d Axxiona. Sin embargo, eklesjähtikamente se sige subordinand' a Ëhtepa 'hta 'l año 1874, en ke pasó a ependè der Assobïhpao e Sebiya. Pöffin, en 1959 er obïhpao e Málaga s' ase kargo ela parrokja d Alamea. No eha e sè singulà ëht' eambulà pö ïhtintäh amminïhtrasjonëh, ëhte kambjo brühko 'n läh relasjonëh amminïhtratibäh j komessjalëh kon Ëhtepa, sühtituia ara por Antekera. La mala sitvasjò bibia pölla lokalià ner siglo XIX perdur' urante la primera mità der XX, arabándos' aún màh pölla ekaensja ela realenga, la 'hkapitalisasjò j esindühtjalisasjò der pveblo, keando kom' únika hvente e rikesa l' arikurtura. La Gerra Sibì e 1936 supus' un' enomme trahedja ifisï e superà. Pero peò aún hve la pöhgerra, ke konosemöh komo löh añöh eläh ambëh. Er paro, läh enfemmeaëh, er hasinamjento, er ambe, hveron er enominaò komù e gran part' ela poblasjò, kvando èhta -kurjosamente- se situó 'n su mássimo nibè, yegándos' a kontà kon màh e sëïh mì abitantëh. Ëhta farta e perhpettibäh j e futuro obligó a kasi döhmì alameanöh a abandonà la tjerra suya, tranhlaàndos' unöh a barjäh rehjonëh ëhpañoläh (Balensja, Païh Bähko j Kataluña) j otröh ar ëhtranhero (Svisa, Paisëh Bahöh, Fransja j Alemaña). En 1960 se sentaron läh basëh el' attuà Alamea. S' introuho e pleno la mekanisasjò der kampo, kolla yegà masiba e makinarj' agríkola j la pögesib' esaparisjò der ganao e tiro. Pö ëhtäh fexäh se krea la primera kooperatiba, se konhtruyó la Plasa d Abähtöh, er grupo 'hkolà, se pabimentaron läh kayëh, s' embobeó 'l arroyo elöh Álamöh j se ralisaron läh obräh d akometia d agva potabl' j saneamjento.
|