abstract
| - [[Plik:Karolkowa (przystanek, wiata).JPG|right|thumb|250px|2014: Wiata na przystanku Karolkowa]] Przystanek dla Warszawy – projekt mający na celu wymianę 1 580 wiat przystankowych w Warszawie we współpracy pomiędzy firmą prywatną a organem publicznym na zasadzie koncesji. Koncesjonariusz, w zamian za pełne sfinansowanie i ustawienie nowych wiat, otrzyma prawo do korzystania z powierzchni reklamowych na przystankach. Projekt narodził się w 2006 roku, kiedy to rozpoczęto przygotowania do konkursu z dziedziny wzornictwa przemysłowego pod nazwą "Przystanek dla Warszawy". Konkurs wygrało Towarzystwo Projektowe, znane z projektu Miejskiego Systemu Informacji, gdyż spełniło wymogi nowatorstwa, nowoczesności oraz funkcjonalności. Dnia 18 maja 2010 roku magistrat rozpisał postępowanie w sprawie wyboru firmy, która zrealizuje projekt. Wymienionych ma zostać 1580 wiat w całym mieście, z czego 625 stanie w wyznaczonych przez miasto miejsce, natomiast pozostałe powstaną w miejscach zaproponowanych przez inwestora i zaaprobowanych przez magistrat. Do 28 lipca 2010 roku do konkursu zgłosiło się pięć firm. Pierwsze przystanki miały zostać ustawione już w 2011 roku, jednak przetarg znacznie się przedłużył – dopiero w sierpniu 2012 roku zaproszono pięć firm do kolejnego etapu przetargu. Dwie z nich w październiku 2012 roku złożyły swoje oferty, a jedna postanowiła złożyć skargę do sądu na trudności administracyjne oraz braki szczegółowych informacji, wobec czego rozstrzygnięcie miało miejsce dopiero 26 listopada 2012 roku – ogłoszono wówczas, że wymianę wiat przeprowadzi konsorcjum AMS Stroer. W marcu 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał jednak, że miasto nie złamało prawa podczas przetargu, wyrok ten był jednak nieprawomocny, ale skargi oddalono w kwietniu. Mimo to nie podpisano umowy ze względu na brak porozumienia między ratuszem a oferentem, między innymi na polu długości ławek na wiatach przystankowych. Ostatecznie umowa została podpisana w grudniu 2013 roku, a pierwsze wiaty zostaną ustawione w 2014 roku. Nowo ustawione wiaty mają mieć konstrukcję modularną, wykonane zgodnie z najnowszymi zasadami designu. Umieszczony centralnie trzon przystanku będzie osłonięty od góry oraz obu boków przeszkleniami, dzięki czemu będzie jednocześnie chronił od wiatru oraz umożliwiał dobrą widoczność. Ich krawędzie będą oznaczone jaskrawym, czerwonym kolorem, dzięki czemu łatwiej będzie je dostrzec osobom niedowidzącym. Wiata będzie także w pełni zabudowana od tyłu, całość będzie także oświetlona z sieci miejskiej bądź w inny sposób, np. poprzez baterie słoneczne. Na wiacie znajdą się także dwa dwustronne nośniki reklamowe typu citylight. Obok znajdzie się wyposażenie dodatkowe: stojaki rowerowe, słupki przystankowe oraz ławki. Poza centrum inwestor będzie mógł zaproponować prostszy układ bądź zmiany w projekcie. Nowe wiaty zastąpią kompletnie stalowo-szare przystanki typu "Ł" z lat 70. i 80. XX wieku, pierwszy z nich pojawił się w 1974 roku na Trasie Łazienkowskiej. Według stanu z początku 2009 roku było ich około 900. Zniknie także część czerwonych wiat Adpolu z lat 90. XX wieku, których jest w mieście około 500. Wszelkie prace przygotowawcze, budowlane oraz konserwacyjne należą do inwestora. Odpowiada on za sprzątanie przystanków, ich odśnieżanie, remonty, konserwację, utrzymanie oświetlenia aż po wymianę wiat w przypadku ich całkowitego zniszczenia. Wszelkie koszty na czas trwania koncesji będzie ponosić koncesjonariusz. Ostateczne warunki umowy zostały wynegocjowane z firmą AMS Stroer w 2013 roku – reklamodawca będzie z nich korzystać przez 8 lat i 10 miesięcy, a następnie zwróci je miastu. Wówczas zakładano, że pierwsze wiaty mogłyby stanąć w grudniu 2014 roku, ale pierwszą wiatę ustawiono już 27 października 2014 roku na przystanku Rondo Daszyńskiego 02. Do końca 2014 roku miało stanąć już przynajmniej 180 sztuk, a wszystkie mają zostać ustawione w ciągu dwóch lat. Na pierwszy ogień poszły bardziej reprezentacyjne dwa typy wiat, które ustawiono bliżej centrum miasta, zaś w kwietniu 2015 roku na ul. Odrowąża ustawiono pierwszą seryjną wiatę typu warszawskiego, które znajdą się głównie na obrzeżach. Już po ustawieniu kilkunastu pierwszych wiat zaczęły pojawiać się krytyczne uwagi mieszkańców miasta, że nowe wiaty są zbyt małe i spełniają podstawowych oczekiwań wobec tego typu konstrukcji – ławka wiaty jest zbyt krótka, a ścianki i daszki niewystarczająca zabezpieczają przez silnym wiatrem i zacinającym deszczem, a głównym celem ich istnienia jest czerpanie zysków z reklam, ponadto na części wiat zastosowano nieużyteczne podpórki zamiast ławek. Zdaniem projektantów wiaty odpowiadają jednak współczesnym wymogom projektowym, a zdaniem urzędników za wcześnie jest jeszcze na tak dokładne ich ocenianie. Ostatecznie jednak po nagłośnieniu sprawy "podpupników", jak nazwano podpórki zamontowane na niektórych, zostaną one zamienione na ławki na czterech stojących już takich wiatach oraz na setce znajdujących się w magazynie.
|