rdfs:comment
| - right|thumb|250px|Wojciech Jastrzębowski Wojciech Bogumił Jastrzębowski (ur. 19 kwietnia 1799 we wsi Giewarty k/Janowa na Mazowszu, zm. 30 grudnia 1882 w Warszawie), polski naukowiec, przyrodnik, wynalazca, profesor botaniki, fizyki i ogrodnictwa w Instytucie Agronomicznym (protoplaście SGGW) w Marymoncie. Jeden z głównych twórców ergonomii. Jego imię nosi jedna z ulic na ursynowskim osiedlu Stokłosy.
|
abstract
| - right|thumb|250px|Wojciech Jastrzębowski Wojciech Bogumił Jastrzębowski (ur. 19 kwietnia 1799 we wsi Giewarty k/Janowa na Mazowszu, zm. 30 grudnia 1882 w Warszawie), polski naukowiec, przyrodnik, wynalazca, profesor botaniki, fizyki i ogrodnictwa w Instytucie Agronomicznym (protoplaście SGGW) w Marymoncie. Jeden z głównych twórców ergonomii. Od urodzenia wychowywał się jako pół-sierota (przed jego urodzeniem zmarł ojciec), a gdy miał 9 lat, zmarła także matka. W 1816 roku zaczął naukę w Liceum Warszawskim, ale zły stan zdrowia (wcześniej przeszedł ciężki tyfus) nie pozwolił mu na naukę. W 1820 roku podjął studia na Wydziale Budownictwa i Miernictwa Uniwersytetu Warszawskiego, a od września 1822 roku zaczął studia także na Wydziale Filozofii, w Oddziale Historii Naturalnej. W tym też czasie zlecono mu ustawienie zegara słonecznego w Łazienkach Królewskich, do którego opracował specjalne narzędzie. Urządzenie to wywołało wówczas sensację i zostało przez Komisję Rządową nazwane Kompasem Jastrzębowskiego, dzięki niemu przyjęto go do grona członków Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki. Wojciech Jastrzębowski brał udział w powstaniu listopadowym, podczas którego, w czasie bitwy pod Olszynką Grochowską 25 lutego 1831 sformułował tekst pod tytułem O wiecznym pokoju między narodami, który można określić jako projekt zjednoczonej Europy jako jednej republiki. Jeden z fragmentów: wszystkie narody europejskie mają się wyrzec swojej wolności i zostać niewolnikami praw, wszyscy monarchowie maja być odtąd tylko stróżami i wykonawcami tychże praw i nie tytułować się inaczej tylko ojcami narodów nawołuje do poczucia się jako jeden europejski naród i stworzenia takiego też państwa. Po jego upadku nie mógł już wrócić na Uniwersytet, dlatego też związał się z Instytutem Agronomicznym w Marymoncie. Tam zajął się pracą nad botaniką, zoologią i ogrodnictwem. Uważany jest za jednego z twórców ergonomii oraz twórcą określenia ergonomia. W 1857 napisał pionierską rozprawę pod tytułem Rys ergonomji czyli nauki o pracy, opartej na prawdach poczerpniętych z Nauki Przyrody. W Broku k/Ostrowi Mazowieckiej utworzył Zakład Techniki Leśnej. W 2004 odsłonięto tam jego pomnik. Zmarł 30 grudnia 1882 w swoim mieszkaniu przy ulicy Kruczej, pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim. W kościele św. Krzyża umieszczono upamiętniającą go tablicę. Jego imię nosi jedna z ulic na ursynowskim osiedlu Stokłosy.
|