| abstract
| - Kanonie - budynki mieszkalne członków kapituły, znajdujące się na Ostrowie Tumskim. Od kiedy zasada wspólnego zamieszkiwania członków kapituły katedralnej uległa rozluźnieniu zaczęto budować kanonie. Większość jednak z istniejących to kanonie z XIX w. Najstarsza to, znajdująca się przy wylocie z Ostrowa Tumskiego do ul. Panny Marii, kanonia nr 6 fundacji Godziemba z 1504 r. Została zbudowana z fundacji Mikołaja Lubrańskiego, wojewody kaliskiego dla biskupa Jana Lubrańskiego. Kanonia jest dostawiona do muru kiedyś istniejącego i otaczającego Ostrów Tumski. Badania ratownicze przy tej kanonii, prowadzone przez Pracownię Archeologiczno- Konserwatorska MOS MAIORUM w latach 2012 i 2013, w związku z rewitalizacją budynku, pokazały, że bryła budynku powstała dopiero w okolicach XVIII wieku. Zaś poniżej fundamentów znaleziono pozostałości innych obiektów z początków XVI wieku, w tym napis „Fundi - Godziemba”. Kanonia znajduje się w rejestrze zabytków pod numerem katalogowym zabytków - A-62 . Sąsiednia kanonia z 1751 r. (nr 5a) zwraca uwagę swoim mansardowym dachem. Wygląd obecny po konserwacji z około 1985 r. Budynek jest ładnie zarośnięty na zielono. Została wpisana do rejestru zabytków pod nr 0-63. Kanonia 10 została wpisana do rejestru zabytków w 22 lutego 1960 r. pod nr A-64 Kanonie nr 10 i 11 to jedne ze starszych - pochodzą z XVI w. Kanonia 11 wsparta była na dawnym murze obronnym. Przebudowana została w XVIII i XIX w. Zachowały się wiodące do niej rokokowe drzwi (z poł. XVIII w.). Między oknami na piętrze umieszczona została nisza z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XIX w. Kanonia nr 11 została wpisana do rejestru zabytków w dniu 22 lutego 1960 roku pod nr A-65. Od 20 maja 1966 roku pod nr katalogowym w rejestrze zabytków A-179 jako zabytek wykazywana też jest dawna kanonia, a teraz dom zakonny Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. Przy ulicy Ostrów Tumski istnieją kanonie z czasów późniejszych i nie figurują jako zabytki. Są to m.in.:
* na narożniku ulicy Ostrów Tumski i Lubrańskiego nr 14,
* obok bliźniacza nr 15/16,
* na narożnikach ulicy Ostrów Tumski i Dziekańskiej nr 17 i 18.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)