abstract
| - Madhhab (Ar. مذهب), mv. مذاهب madhahib) is de Arabische naam voor de rechtsscholen binnen de soennitische islam, die op verschillende manieren de moslimse wetten interpreteren, fiqh genaamd. De vier voornaamste scholen zijn:
* Hanbalisme
* Hanafisme
* Malikisme
* Sjafisme De madhahib zijn ontstaan in de tijd dat de sharia rond de 8ste eeuw vorm begon te krijgen. Het bleek een onmogelijke opgave om niet een bepaalde vorm van redenering te gebruiken. Een van de belangrijkste personen hieromtrent is al-Sjafi'ie geweest, een voormalig leerling van Malik ibn Anas. Hij was van mening dat de Koran verklaard moest worden vanuit de Ahadith, terwijl men daarvoor dacht dat juist de ahadith uit de Koran voortkwamen. De fiqh werd vanuit vier bronnen opgesteld: de Koran, de Ahadith, analogie en consensus. Door toedoen van al-Sjafi'ie ontstond de eerste madhhab zoals we die nu kennen. Hoewel voor deze tijd verschillende denkwijzen en –richtingen in omloop waren, werd men vanaf dat moment onderworpen aan het gezag van een imam. Alle fiqh-geleerden wiens meningen worden gevolgd waren tegen het blindelings volgen en ze verboden hun volgers hun mening dan ook simpelweg te volgen. De strengste was hierin al-Sjafi'ie, want hij benadrukte, meer dan wie dan ook, om de authentieke overleveringen te volgen en te accepteren wat de bron voorschreef. Hij zorgde er dan ook voor dat hij in zijn geheel niet gevolgd werd. In het begin van het ontstaan heerste er een strijd tot erkenning van de verschillende scholen om zowel bij de gelovigen als de autoriteiten erkend te worden. In de loop der eeuwen verloren de scholen hun regionale karakter en werden ideeën veralgemeniseerd. De scholen groeiden ook langzaam meer naar elkaar toe. Het naast elkaar bestaan van vier verschillende scholen met betrekking tot de interpretatie van godsdienstige wetten binnen de soennitische islam moet niet als een schisma worden gezien. Overigens verschillen ze niet in grote zaken zoals over de zienswijze op God zelf, maar alleen over de details in o.a. de uitvoering van het gebed. Er bestaat tussen de verschillende madhahib geen vijandigheid. Imam Sjafie'ie zou tegen imam Hanbal gezegd hebben: Is het niet zo dat, ook al hebben wij een meningsverschil, wij nog steeds broeders zijn? Er is een kruisbestuiving van ideeën en debat dat er toe dient de leerstellingen van iedere school te verfijnen. Het is dan ook niet ongewoon of verboden, dat een individu een bepaalde school volgt, maar voor een bepaalde kwestie het standpunt van een andere school inneemt.
|