abstract
| - Ulica Kolektorska – ulica położona na Marymoncie w dzielnicach Żoliborz i Bielany, która biegnie od ul. Słowackiego do ul. Podleśnej. [[Plik:Kolektorska-pomnik.jpg|right|thumb|250px|Tablica upamiętniająca Olgę Przyłęcką]] [[Plik:Kolektorska (nr 35).JPG|right|thumb|250px|Stary dom (nr 35)]] [[Plik:Kolektorska-biurowiec.jpg|right|thumb|250px|Współczesny budynek mieszkalny (nr 15)]] Historycznie okolica wchodziła w skład dóbr marymonckich wokół pałacyku królowej Marysieńki Sobieskiej, znajdował się tutaj park poprzecinany kaskadami wodnymi na Rudawce, malowniczymi parowami i wzgórzami. W pobliżu w XIX wieku rozwinęła się osada Kaskada. Historia samej ulicy zaczyna się natomiast już w 1886 roku, kiedy to tym śladem ze Śródmieścia w kierunku Lasu Bielańskiego przeprowadzony został główny kolektor ściekowy lidleyowskiego systemu wodociągowego – w ramach tej inwestycji wybudowano akwedukt kolektora ponad Rudawką oraz wentylatory na wysokości ob. ul. Harcerskiej oraz w lesie Bielańskim, a w latach 1913-1915 wybudowano także Stację Doświadczalną Oczyszczania Ścieków. Ulica śladem kolektora ściekowego pojawia się pierwszy raz na planach w latach 30. XX wieku jako jedna z lokalnych ulic w rejonie Marymontu, a nazwę – Kolektorska – zaczerpnięto od biegnącego pod spodem kolektora ściekowego, którego realizację kończono jeszcze w latach 20. XX wieku. W otoczeniu znalazło się sporo lichej, podmiejskiej zabudowy, powstało też kilka lepiej prezentujących się willi, wybudowano również budynek szkół nr 131 i nr 155. W 1939 roku ulica rozpoczynała swój bieg od skrzyżowania z ul. Stołeczną, ul. Słowackiego, ul. Gdańską i ul. Potocką, po czym biegła na północny-zachód, krzyżując się kolejno z ulicami Bieniewicką, Korabską, Kaskadową, al. Słowiańską, Kościańską, planowaną Rejowicką, planowaną Starowolskiego, planowaną Opatowską i Zabłocińską, kończąc się w praktyce nieco na północ od tego skrzyżowania. Nawierzchnię z prawdziwego zdarzenia posiadała jednak jedynie na odcinku Kaskadowa – Kościańska. Dalszy odcinek na północ istniał jedynie w planach, dalej ulica miała krzyżować się z ulicami Smoleńskiego, Podleśną i Leśną, a następnie biegłaby przez Las Bielański aż do ob. ul. Pergaminów, gdzie łączyłaby się z ul. Kamedułów. W całości znajdowała się na obszarze komisariatu XXVI Marymont. Na początku powstania warszawskiego ulica znajdowała się na zapleczu walk, a strategiczny obiekt, czyli budynek szkolny, został opuszczony przez Niemców 27 sierpnia i następnie zajęty przez powstańców. Jednak kilkanaście dni później, we wrześniu okolica stała się celem zażartego niemieckiego ataku, który zakończył się rzezią ludności cywilnej – w Stacji Oczyszczania Ścieków Niemcy rozstrzelali czternaście osób, w tym błagającą o litość dla pobrytamców Olgę Przyłęcką. Okoliczna zabudowa została częściowo zniszczona w wyniku II wojny światowej. W latach 50. i 60. XX wieku ulica została przeprowadzona na całej długości – na większości starych planów ulica jest zaznaczona od ul. Korabskiej do ul. Podleśnej, choć na ostatnim północnym odcinku ulica na pewno nie doczekała się odpowiedniego zagospodarowania, nie łączyła się też z pewnością jezdnią z ul. Korabską, bo kończyła się na wysokości domu nr 12. Na nowo skomponowano Park Kaskada, który jednak został okrojony i przecięty Trasą Armii Krajowej w latach 70. i 80. XX wieku – wybudowano kładkę w ciągu ulicy, ale kompozycyjnie zachowano jedynie południową część parku, północna zaś z czasem zdziczała i zarosła. Współcześnie w otoczeniu ulicy powstają licznie nowe budynki mieszkalne jednorodzinne i wielorodzinne, w większości jednak niewysokie i dobrze komponujące się z otoczeniem. W kwietniu i maju 2014 wyremontowana została kładka w ciągu ul. Kolektorskiej nad al. Armii Krajowej, prace przeprowadzono w ramach przebudowy Trasy Armii Krajowej do rangi drogi ekspresowej. Na większości terenów otaczających ul. Kolektorską obowiązują miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, zapisujące otoczenie ulicy głównie pod zabudowę mieszkalno-usługową oraz pod zieleń publiczną, przewidywana jest także budowa ścieżki rowerowej na całej długości ulicy. [[Plik:Kolektorska_(3).jpg|right|thumb|250px|Ulica Kolektorska (rejon al. Słowiańskiej)]] Ulica rozpoczyna swój bieg na pl. Kuronia, u zbiegu z ul. Słowackiego, ul. Popiełuszki, ul. Potocką i ul. Gdańską, po czym biegnie na północny-zachód, początkowo jako alejka w Parku Kaskada krzyżuje się z ul. Trószyńskiego i przechodzi kładką nad al. Armii Krajowej do ul. Kaskadowej (na tym odcinku biegnie też ścieżka rowerowa), za którą kontynuuje bieg jako zwykła ulica. Następnie krzyżuje się z al. Słowiańską, Kościańską, Opatowską, Zabłocińską i Smoleńskiego, a dalej już jako wydeptana ścieżka dociera do ul. Podleśnej. Ulica biegnie skrajem skarpy wiślanej, przez co występuje duża różnica poziomów w jej biegu. Zabudowa ulicy ma charakter głównie mieszkalny, ale niejednorodny, między starymi domami znajdują się nowe, występują też liczne przerwy w zabudowie oraz parki i skwery, spośród obiektów przy ul. Kolektorskiej należy wymienić następujące:
* Park Kaskada
* Miejsce pamięci w Parku Kaskada
* ul. Kolektorska 4 – Instytut Ochrony Środowiska
* ul. Kolektorska 9/11 – budynek szkolny
* ul. Kolektorska 10 – punkt przedszkolny "Kraina Marzeń"
* ul. Kolektorska 12 – dom z lat 30. XX wieku
* ul. Kolektorska 15 – budynek Prestige Residence Kolektorska
* ul. Kolektorska 26/28/30 – Rezydencja Kaskada (w budowie)
* Park Stawy Kellera
* ul. Kolektorska 35 – dom przedwojenny
* ul. Kolektorska 40 – willa współczesna (w budowie)
* ul. Kolektorska 46 – dom współczesny wbudowany w skarpę
* ul. Kolektorska 52 – dom współczesny w formie włoskiej willi
* ul. Kolektorska 56 – kamienica przedwojenna
|