| abstract
| - right|thumb|250px|Schody ruchome right|thumb|250px|Godziny pracy schodów w okresie PRL right|thumb|250px|Zachowany pulpit sterowniczy Schody ruchome na trasie W-Z – pierwsze uruchomione w Warszawie schody ruchome, powstały w związku z budową trasy W-Z w latach 1947–1949 i połączyły al. Świerczewskiego (dziś "Solidarności") z kamienicą Johna przy placu Zamkowym. Wystrój wnętrz tunelu pierwotnie był socrealistyczny. Trzy wybudowane przez radziecką firmę Metrostroj (Метрострой) ciągi schodów o długości 30 m i przepustowości 10 000 osób na godzinę były niegdyś dużą atrakcją turystyczną Warszawy. Górny peron schodów znalazł się w Kamienicy Johna (Nowickiego), którą na potrzeby budowy schodów przedłużono o 80 cm na północ i obniżono o jedną kondygnację. Radziecka maszyneria schodów ważyła 150 ton i zajęła całe podziemia kamienicy. W pieszym tunelu, wykończonym klinkierem, prowadzącym do schodów, umieszczono dwie płaskorzeźby: Razem w boju i Razem w odbudowie, mające symbolizować przyjaźń pomiędzy Polską a Związkiem Radzieckim. Wystrój rzeźbiarski to dzieło Jerzego Jarnuszkiewicza. Szczegółowe przepisy ruchu nakazywały wchodzenie na schody zwykłym krokiem. Zakazywały natomiast wchodzenia na nie boso, biegania, siadania na stopniach, wprowadzania rowerów, palenia tytoniu, korzystania ze schodów w stanie nietrzeźwym oraz jazdy wielokrotnej z peronu dolnego na górny (i odwrotnie). Podczas eksploatacji, w związku z brakami części zamiennych, wyłączano z użycia kolejne ciągi, które stawały się źródłem części zamiennych dla pozostałych schodów. Jednak kiedy 30 czerwca 1997 roku doszło do awarii ostatniego czynnego ciągu schodów, zdecydowano o ich zamknięciu. Tunel stał pusty przez osiem lat, dopóki w 2005 roku Zarząd Dróg Miejskich nie zlecił przeprowadzenia generalnego remontu schodów. Wiernie zrekonstruowano tunel pieszy oraz poziom górny, w którym umieszczono wykonaną z hartowanego szkła podłogę, ciągi zastąpiono zwykłymi schodami ruchomymi, dobudowano schody stacjonarne, obok których umieszczono pochyłą windę. Oryginalną aparaturę schodów częściowo zezłomowano, częściowo oddano do Muzeum Techniki, częściowo zachowano w podziemiach kamienicy – tu oglądać można dawny pulpit sterowniczy. W części zwolnionych pomieszczeń urządzono bezpłatną, największą na Starym Mieście, publiczną toaletę. Nowa, ważąca zaledwie 15 ton maszyneria schodów, została wyprodukowana przez firmę ThyssenKrupp. Bezpieczeństwa użytkowników i infrastruktury wyremontowanych schodów strzegą ochroniarze. W gablotach na obu peronach można obejrzeć pamiątki i zdjęcia z okresu budowy Trasy W-Z i funkcjonowania schodów w latach powojennych.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)