| rdfs:comment
| - Derkacz - gra towarzyska, o której Łukasz Gołębiowski tak pisze: „Dwóch tylko do tej gry wchodzi, inni są widzami; oba mają zawiązane oczy, jeden ma w ręku drewienko karbowane i gładkie. Tem ostatniem wodząc po karbach, - naśladuje głos derkacza: der, der; na to biegnie drugi, aby go uderzyć. Gra ta bardzo zabawna dla patrzących, bo najczęściej, kiedy niema potrzeby, uciekają od siebie, stronią, boją się, lub też zamierzają, a kiedy istotnie są blisko, wtenczas bardzo spokojni... Po wsiach ćwiki dworskie, czyli starsi przebiegli dworzanie, nowicjuszom i niebywalcom wyrządzają psikusy, wyprawując ich „na derkacze". Zasłoniwszy im oczy, dają karbik w rękę, po którym palcami chrobotać mają, a osłoniwszy ich płachtą, wyprowadzają w pole, ażeby tam wabili derkacze. Wtem zaczajone wygi z kry
|
| abstract
| - Derkacz - gra towarzyska, o której Łukasz Gołębiowski tak pisze: „Dwóch tylko do tej gry wchodzi, inni są widzami; oba mają zawiązane oczy, jeden ma w ręku drewienko karbowane i gładkie. Tem ostatniem wodząc po karbach, - naśladuje głos derkacza: der, der; na to biegnie drugi, aby go uderzyć. Gra ta bardzo zabawna dla patrzących, bo najczęściej, kiedy niema potrzeby, uciekają od siebie, stronią, boją się, lub też zamierzają, a kiedy istotnie są blisko, wtenczas bardzo spokojni... Po wsiach ćwiki dworskie, czyli starsi przebiegli dworzanie, nowicjuszom i niebywalcom wyrządzają psikusy, wyprawując ich „na derkacze". Zasłoniwszy im oczy, dają karbik w rękę, po którym palcami chrobotać mają, a osłoniwszy ich płachtą, wyprowadzają w pole, ażeby tam wabili derkacze. Wtem zaczajone wygi z kryjówek wypadają i nuż po owym zasłonionym każdy pytluje gdzie dopadnie, drwiąc i szydząc z fryca. Stąd liczne sposoby mówienia, np.: „posłał go na derkacze", czyli wywiódł go w pole; „derkacze łowi", czyli nie wie sam co robi; „grał już w derkacza", tj. nie fryc, już to mu nie nowina; „idzie dopiero na derkacze"... „łowić mu jeszcze derkacze", tj. potrzeba mu jeszcze doświadczenia; „przedni myśliwiec na derkacza", tj. niczego nie świadom. Derkacz w mowie potocznej jest nazwą ptaka zwanego inaczej chróścielem, u ludu kujawskiego „kiecakiem", na Litwie „dzierkaczem" lub „dziergaczem". ENCYKLOPEDIA STAROPOLSKA GLOGERA 1903 Kategoria:Obyczaje polskie Kategoria:zabawy dworskie Kategoria:Polskie wyrażenia gwarowe i staropolszczyzna
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)