| abstract
| - Een strastoterpets (Russisch: Страстотерпец, Grieks: Athloforos) (meervoud strastoterptsy) is een bepaald type heilige uit de Russisch-orthodoxe Kerk. Dit Russische woord betekent zoiets als "dulder van lijden". Het wordt gebruikt voor heiligen die niet als martelaren voor het geloof kunnen worden aangemerkt, maar wel veel (pijn) lijden, geweldloos afzien van verzet en de dood grootmoedig en vergevingsgezind hebben verdragen overeenkomstig Christus' gehoorzaamheid tot in de dood. De beroemdste zijn de heilige Boris en Gleb uit de beginperiode van de Russische geschiedenis. Ook de laatste tsaar en zijn gezin hebben dit etiket gekregen. Ze werden immers niet per se om hun geloof vermoord, en ook het feit dat Nicolaas afstand deed van de troon onder druk van de Bolsjewieken wordt als een teken van zwakte gezien dat hem de titel martelaar onwaardig maakt. Naast de hierboven genoemde heiligen zijn er in de Russische liturgische terminologie vastgestelde titulaire benamingen voor de tot een bepaalde groep behorende heiligen. In het Nederlands is het moeilijk om deze termen goed te vertalen.
* Svjatitel (Grieks: ierarches d.i. hiërarchen) Heilige bisschoppen, vaak ook voor priesters gebruikt. Beroemde voorbeelden van de 20e eeuw zijn de heiligen Johannes Sjanghaischki en Nektarius van Egina.
* Svjaščenomoečenik (Grieks: agiomartys d.i. agiomartelaren) een martelaar die bisschop was, bij gelegenheid ook voor priesters gebruikt. Zoals de heilige Tichon.
* Prepodobnij (Grieks: osios, d.i. heilige monnik, in vrouwelijke vorm heilige moniale) In het Nederlands vaak onjuist als eerbiedwaardig vertaald en weergegeven. Er wordt echter mee bedoeld diegenen, die een gelijkenis (Russisch: podobnie) van het oerbeeld van Christus wordt, dus datgene wat de mensen vroom en rechtschapen maakt. M.a.w. een vrome en rechtschapene.
* Prepodobnomoečenik (Grieks: osiomartyrs) Een monnik of moniale, die de marteldood gestorven is.
* Blazennij (Grieks: makarios d.i. zalig) Dwazen om Christus' wil (Russisch: Christa radi jurodivije Юродивые, Grieks: salos). Asceten die in de Russisch-orthodoxe Kerk optraden, om in te gaan tegen een verburgerlijkt en vervlakt christendom. Om het geloof tot verdieping te brengen gedroegen zij zich opzettelijk excentriek en aanstootgevend. Het bekendste voorbeeld hiervan is de heilige Vasili die ligt begraven in de Pokrovkathedraal.
* Blagovernij (Russisch: Благоверные, Grieks: eusebes d.i. vorsten) Monarchen en vorsten. Heersers met een vroom en rechtgelovig leven, die de kerk en het orthodoxe geloof versterkt hebben.
* Ravnaopostol'nij (Grieks: isapostolos d.i. apostelgelijken(den) dat zijn degenen die een streek, land of volk bekeerd hebben. Meestal betreft het een vorst, maar het wordt ook gebruikt voor missionarissen. In het Slavisch wordt voor deze heiligen ook de benaming Prosvjetitelj, oftewel Verlichter van, van de term verlichting voor de doop (Russisch: prosveščenie, Grieks: fotismos), gebruikt. Voorbeelden hiervan zijn de heiligen Cyrillus van Saloniki en Methodius en de heilige Vladimir van Kiev.
* Pravdenij Zo worden enige personen van het Oude Verbond, zoals bijvoorbeeld Job gekenmerkt. Het is echter ook een naam voor die personen, waarvan hun officiële canonisatie nog niet heeft plaatsgevonden. Maar die algemeen als heiligen gelden en als zodanig door het volk vereerd worden. Een voorbeeld van voor 1990 was de heilige aartspriester Johannes van Kronstadt, die door de Russisch-orthodoxe Kerk in het Buitenland zeer vereerd word zonder dat destijds zijn formele canonisatie door de Russisch-orthodoxe Kerk had plaatsgevonden.
* Prepodobnij Leken die als belijders blijk hebben gegeven van een onwrikbaar geloof en waarvan hun levensweg, een weg van innerlijk, gelovig leven geweest is en daardoor om het leven gekomen zijn of wonderen hebben verricht.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)