abstract
| - right|thumb|250px|Kazimierz Szpotański Kazimierz Szpotański (ur. 16 grudnia 1887 we Włocławku, zm. 10 lipca 1966 w Warszawie) - polski inżynier elektryk, pionier przemysłu aparatów elektrycznych, współzałożyciel i wieloletni prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Ukończył Politechnikę w Charlottenburgu (Wydz. Elektryczny). Pracował w firmie AEG (Berlin) i Siemens (Ryga i Charków). w 1918 roku w Warszawie założył, w dwupokojowym mieszkaniu przy ul. Mirowskiej Fabrykę Aparatów Elektrycznych. Z początku warsztat zatrudniający 2 osoby produkował włączniki do światła. Po przeniesieniu go na ul. Kałuszyńską na Pradze bardzo szybko rozrósł się i stał się największym w przedwojennej Polsce przedsiębiorstwem produkującym aparaturę elektryczną. W 1938 roku niektóre oddziały fabryki zostały przeniesione do kupionej w Kaczym Dole (dziś Międzylesie) posiadłości z zabudowaniami fabrycznymi. Wiązało się z to dużymi zamówieniami dla Centralnego Okręgu Przemysłowego. W przededniu wybuchu II wojny światowej zatrudniał łącznie w dwóch oddziałach – około 1600 ludzi, w tym ponad 130 inżynierów. To on wymyślił "jednostkę" kryteriów wyrobów - JEEN (Jakość, Estetyka, Ekonomiczność i Nowoczesność), a w jego firmie panowała rodzinna atmosfera. Gdy w 1919 r. powstawało Stowarzyszenie Elektryków Polskich Kazimierz Szpotański był wśród jego założycieli, a w latach 1938-1946 był jego prezesem. W czasie II wojny światowej w 1942 r. został aresztowany. Przeszedł przez Szucha i Pawiak. Na szczęście w styczniu 1943 r. wyszedł na wolność. Jego fabryka działała nieprzerwanie aż do powstania warszawskiego. Gdy tylko zakończyła się hitlerowska okupacja Kazimierz Szpotański przystąpił do odbudowy zakładu. Zniszczenia w Międzylesiu były niewielkie, w dużo gorszej kondycji znajdowały się obiekty przy ul. Kałuszyńskiej. W 1947 znacjonalizowano jego fabrykę i przez krótki czas był kierownikiem niegdyś własnej fabryki. Przekształcona w Pierwszą Państwową Fabrykę Aparatów Elektrycznych, z czasem została przemianowana na ZWAR. Obecnie sprywatyzowany ZWAR należy do ABB. Imię przedwojennego inżyniera nosi ulica w pobliżu fabryki. Znajduje się tam też tablica pamiątkowa. SEP ustanowiło medal im. inż. Kazimierza Szpotańskiego, który nadawany jest przede wszystkim dawnym pracownikom FAE K. Szpotański Warszawa, byłym i obecnym pracownikom ZWAR, osobom, które zasłużyły się dla przemysłu elektrotechnicznego - zwłaszcza w dziedzinie aparatów technicznych oraz osobom, które mają szczególne osiągnięcia w zakresie aparatury elektrycznej. W 2005 roku ogłoszono konkurs na pomnik Kazimierza Szpotańskiego.
|