abstract
| - 26 września 1944 roku sytuacja Mokotowa staje się coraz trudniejsza. Choć dowódca dzielnicy, ppłk Józef Rokicki "Karol", zarządza ewakuację dzielnicy, to wieczorem gen. Antoni Chruściel "Monter" depeszuje do ppłk. Józefa Rokickiego "Karola" nakazy dalszej obrony dzielnicy. Rozkazy nie dochodzą jednak czas, gdyż wkrótce ppłk Józef Rokicki "Karol" melduje się w Śródmieściu. Dowództwo niemieckie kolejny raz występuje z propozycję rokowań pokojowych, a do spotkania parlamentariuszy dochodzi na ulicy Łuckiej. Od rana trwa ewakuacja kanałami oddziałów powstańczych z Mokotowa, główny właz znajduje się u zbiegu Wiktorskiej z Bałuckiego. Niemcy szybko orientują się w sytuacji i starają się utrudniać powstańcom ucieczkę poprzez spiętrzanie wody w kanałach, wrzucanie przez włazy granatów, chemikaliów i worków z piaskiem. Z powodu takich właśnie utrudnień dalsza ewakuacja odbywa się przez właz na ulicy Szustra. Od rana trwają także nieustanne ataki na dzielnicę, ale pomimo porannych sukcesów (odzyskanie linii alei Niepodległości), to po południu Niemcy spychają powstańców na niewielki obszar ograniczony ulicami Różaną, Ursynowską, Puławską i aleją Niepodległości. W południowej części dzielnicy odcięte są oddziały "Olza" i "Bałtyk", jednak po sprawnej akcji przebicia przez Park Dreszera dostają się na ulicę Ursynowską. Na Belgijskiej i Dolnej powstańcy z trudem się utrzymują. W godzinach od 16 do 18 dopuszczono zawieszenie broni, podczas którego dzielnicę opuszcza około 9 tysięcy osób, zgromadzonych przez Niemców na torze wyścigów konnych. Wieczorem Niemcy ostatecznie zajmują szkołę przy Woronicza oraz nacierają na ulicę Różaną, spychając powstańców na teren ograniczony ulicami Różaną, Kazimierzowską, Ursynowską i Puławską. Z trudem udaje się zatrzymać kolumnę czołgów zagrażającą bezpośrednio włazowi do kanałów na Szustra. Na Żoliborzu sytuacja staje się coraz trudniejsza, dzielnica ostrzeliwana jest przez miotacze min i granatniki. Ponadto Rosjanie bombardują niemieckie pozycje w rejonie Cytadeli i Dworca Gdańskiego. Natomiast w Śródmieściu ostrzał dotyka przede wszystkim rejonu ulic Królewskiej, Próżnej, Świętokrzyskiej, Zielnej, Marszałkowskiej i Towarowej. Sowieckie lotnictwo ostrzeliwuje tego dnia rejon Dworca Zachodniego i placu Starynkiewicza.
|