| abstract
| - right|thumb|250px|Henryk Marconi [[Plik:Epitafium Henryka Marconiego Kościół Wizytek.JPG|right|thumb|250px|Rzeźba-epitafium Henryka Marconiego w kościele św. Józefa Oblubieńca]] Henryk Marconi (ur. 7 stycznia 1792 w Rzymie, zm. 21 lutego 1863 w Warszawie) – architekt pochodzenia włoskiego, działający w Polsce od 1822 roku, jeden z najpłodniejszych architektów tego okresu. Uważał Polskę za swoją drugą ojczyznę. Henryk Marconi początkowo kształcił się w Rzymie pod okiem swojego ojca Leandra, a potem w latach 1806-1810 studiował równocześnie na uniwersytecie oraz na Akademii Sztuk Pięknych w Bolonii. Do Polski został sprowadzony w 1822 roku przez generała Ludwika Paca w celu ukończenia jego pałacu w Dowspudzie na Suwalszczyźnie. Projekt Marconiego tak przypadł Pacowi do gustu, że sprowadził go do Warszawy by przebudował dla niego wcześniejszy pałac Radziwiłłów (potem Paca) na Miodowej. Podczas współpracy z Pacem poznał swoją przyszłą żonę, ogrodniczkę Małgorzatę z Heitonów. Od 1826 był radcą budowlanym, a od 1827 zajmował stanowisko w Wydziale Przemysłu i Handlu Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego. Brał udział w powstaniu listopadowym, a później także w powstaniu styczniowym, podczas którego zasilił skarb państwa tysiącem rubli w srebrze. W latach 1851-1858 był profesorem w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Po zamknięciu uczelni wykładał dalej przez co najmniej 10 lat. Był także członkiem Akademii Inżynierii i Architektury w Bolonii, Akademii Sztuk Pięknych we Florencji oraz Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Jednym z jego największych ówczesnych dzieł był projekt pierwszego nowoczesnego wodociągu, uruchomionego w roku 1855, a zastąpionego w latach 1886-89 przez system wodociągów W. Lindleya. Ze swoją żoną, Małgorzatą z Heitonów, miał szóstkę dzieci: Karola, Władysława, Leandra, Eleonorę, Jana oraz Henryka, którego synem był Bohdan Marconi. Henryk Marconi został pochowany na cmentarzu Powązkowskim, jednak część jego rodziny (w tym żona, która byłą kalwinistką) została pochowana na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym. Spośród ważniejszych realizacji Henryka Marconiego poza Warszawą należy wymienić budynek sanatorium w Busku-Zdroju, nieistniejący już pałac Paca w Dowspudzie (zachowała się brama i wieża), dworzec kolejowy Sosnowiec Główny, kościół w Różance koło Lidy (współcześnie na Białorusi), nieistniejący dziś ratusz w Augustowie, ratusz w Radomiu oraz szpital św. Trójcy w Kaliszu. Henryk Marconi został upamiętniony rzeźbą w lewej nawie kościoła św. Józefa Oblubieńca, a cała familia Henryka Marconiego jest patronem jednej z ulic w Wilanowie.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)