| rdfs:comment
| - Plemiona eirskie, od czasów legendarnej Wędrówki Ojców (umieszczanej tradycyjnie około V-III w. p.n.e.) zamieszkujące obszar Eirii, pierwotnie najprawdopodobniej posługiwały się jednym językiem. Niskie zagęszczenie osadnictwa na znacznej przestrzeni sprawiło jednak, że już około II w n.e. dialekty poszczególnych plemion różniły się od siebie znacznie, co pociągało za sobą różnice w przekazywanych ustnie z pokolenia na pokolenie pieśniach o Wędrówce Ojców i o bohaterach kulturowych. W wyniku działalności wędrownych bardów przed końcem IV wieku n.e. wyłonił się ponaddialektalny standard językowy, znany jako język staroeirski. Standard ten w pełni odpowiadał wymogom ustnej literatury, okazał się jednak niewystarczający, kiedy na przełomie VII i VIII stulecia powstało Królestwo Irathei (tak zw
|
| abstract
| - Plemiona eirskie, od czasów legendarnej Wędrówki Ojców (umieszczanej tradycyjnie około V-III w. p.n.e.) zamieszkujące obszar Eirii, pierwotnie najprawdopodobniej posługiwały się jednym językiem. Niskie zagęszczenie osadnictwa na znacznej przestrzeni sprawiło jednak, że już około II w n.e. dialekty poszczególnych plemion różniły się od siebie znacznie, co pociągało za sobą różnice w przekazywanych ustnie z pokolenia na pokolenie pieśniach o Wędrówce Ojców i o bohaterach kulturowych. W wyniku działalności wędrownych bardów przed końcem IV wieku n.e. wyłonił się ponaddialektalny standard językowy, znany jako język staroeirski. Standard ten w pełni odpowiadał wymogom ustnej literatury, okazał się jednak niewystarczający, kiedy na przełomie VII i VIII stulecia powstało Królestwo Irathei (tak zwane Stare Państwo). Również rozprzestrzenienie torianizmu w Eirii wywołało zapotrzebowanie na przekład Kanonu Pism na wspólny język zrozumiały dla wiernych. Forma języka staroeirskiego, zmodernizowana i przybliżona do języka mówionego, używana w kancelarii królewskiej Irathei oraz we wczesnym eirskim Kościele Toriańskim nazywana jest klasycznym językiem eirskim. Standard ten stanowił swego rodzaju kompromis pomiędzy żywym językiem Irathów a sztuczną, literacką normą ustnej poezji staroeirskiej. Ekspansja polityczna i kuturowa Starego Państwa Irathejskiego, ośrodka i protektora torianizmu i kultury aldoryjskiej, walnie przyczyniły się do przyjęcia klasycznego języka eirskiego przez pozostałe kształtujące się państwa eirskie (Seilię i Saighar) a także, w pewnej mierze, przez Tosinię. Wspólny język piśmiennictwa sprzyjał utrzymaniu więzi kulturowych między ludami, których języki wernakularne oddalały się od siebie coraz bardziej. Na wieki XI-XIII przypada ogólny upadek polityczny, gospodarczy i kulturalny Irathei. W tym czasie ośrodki piśmiennictwa eirskiego rozwijają się niezależnie w Adanii (zachodnia część dawnej Irathei), Eirii (wschodnia część) i Saigharze. W Tosinii i Seilii klasyczny język eirski zostaje zarzucony na rzecz komplementarnego użycia języka aldoryjskiego i języków wernakularnych. Na pozostałym obszarze język klasyczny ulega coraz znaczniejszym wpływom miejscowych dialektów, co prowadzi do zepsucia języka i odejścia od klasycznej normy. Okres rozwoju humanizmu toriańskiego zbiegł się w czasie z odzyskiwaniem przez Iratheę utraconych ziem i prestiżu (tzw. Nowe Państwo). Zaowocowało to renesansem piśmiennictwa klasycznoeirskiego, jak również rozwojem i standaryzacją języków wernakularnych. Do jednego i drugiego walnie przyczyniła się twórczość humanisty Ogha an Morhair, którego dzieło pt. Anthammeineis ('Gramatyka', dosł. 'Słowoskładanie') stanowi pierwszą w historii kodyfikację gramatyki klasycznego języka eirskiego. W XV i XVI wieku klasyczny język eirski używany jest w Irathei i Saigharze komplementarnie z kształtującymi się literackimi normami języków narodowych.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)