abstract
| - Adwent - czyli Narodzenie Chrystusa; nazywany był niegdyś po polsku czterdziestnicą, ponieważ dawniej trwał, jak post wielki, dni 40, a zaczynał się na drugi dzień po świętym Marcinie. Stąd powstał zwyczaj ucztowań na gęsi pieczonej, jako w dniu ostatnim przed czterdziestnicą. A że w polskim klimacie jest to początek zimy, więc i wróżby czyniono z gęsich kości, jaka będzie zima? Z pierwszą niedzielą adwentu zaczyna się nowy rok kościelny, że zaś polskim obyczajem w ostatnim dniu roku starego czyniono zawsze wróżby na rok nowy, stąd owe wróżby zamążpójścia w przeddzień św. Andrzeja (równie jak w dniu 31 grudnia). W Krakowie podczas adwentu kapela na instrumentach dętych grywała hejnały z wieży mariackiej (ob. H e j n a ł), na pamiątkę słów pisma św.: „Śpiewaj trąbą Syonie'; (canite tuba Sion ), czyli zapowiedzianego wezwania Archanioła na Sąd ostateczny, gdy Chrystus przyjdzie powtórnie. Na Mazowszu i Podlasiu przez cały adwent, rano i wieczorem, wyszedłszy przed dom na miejsce otwarte, grają na ligawkach , tony proste, melodyjne, które w cichy a mroźny wieczór słychać z wiosek dalekich. Lud polski, podczas adwentu, jak na Wielkanoc, idzie do spowiedzi, wesoła muzyka i śpiewki milkną wszędzie, bo jak mówi stare przysłowie o patronach, rozpoczynających adwent: Z polskich pieśni adwentowych XVI i XVII wieku przytaczamy słowa: Boże wieczny, Boże żywy, Odkupicielu prawdziwy, Wysłuchaj nasz głos płaczliwy! Któryś jest na wysokości, Schyl nieba, użycz litości, Spuść się na nasze niskości! O niebieskie góry mnogie, Spuśćcie rosę na ubogie, Dajcie nam zbawienie drogie. Nie trzymajcie Przejrzanego, Chmury gęste, z dżdżem naszego Przynieście Sprawiedliwego! Przyjdź co rychlej, Miłosierny Panie Boże nasz Niezmierny. Ciebie czeka lud Twój wierny. Obejdź się z nami łaskawie, Zmiłuj się nad nami, Panie, Racz przyjść ku naszej naprawie! Racz odmienić swój gniew srogi; Daj, aby człowiek ubogi Nawiedził Twe święte progi. Usłysz płacz stworzenia Swego, Daj doczekać uciesznego Narodzenia Syna Twego. Amen, amen, raczysz to dać, Byśmy się tam mogli dostać, W niebie z anioły królować. ENCYKLOPEDIA STAROPOLSKA GLOGERA 1903 Adwent - z łacińskiego adventus - przyjście Pańskie. Jest to czas, który rozpoczyna rok kościelny, a cztery jego niedziele przypominają owe 4.000 lal, wyczekiwania Mesyasza. Stosownie do lego znaczenia, adwent jest czasem smutku wskutek tęsknoty za Zbawicielem — jest czasem pokuty, jako najlepszego przygotowania do Bożego Narodzenia. Dlatego w niedziele adwentowe kapłan używa przy niszy św. ornatu koloru fioletowego, dlatego adAvent należy do czasów zakazanych, w których wesel ani zabaw publicznych odprawiać nie wolno. Nakazany jest natomiast post .ścisły w środy i piątki adwentowe. Pobożny to i chwalebny zwyczaj, który się u nas przechowuje, że znaczna część wiernych odbywa w czasie adwentu spowiedź św., a tak najlepiej serca swe przygotowują na przyjście Pana Jezusa.EMP Adwent, i., przyjście; czas przygotowywania się na przyjście na świat Chrystusa, obejmujące cztery niedziele przed Bożem Narodzeniem. TEM Adwent - z łac. adventus, przyjście, czyli Narodzenie Chrystusa, nazywany był niegdyś po polsku czterdziestnicą, ponieważ dawniej trwał jak post wielki dni 40, a zaczynał się na drugi dzień po śvv. Marcinie. Stąd powstał zwyczaj ucztowań na gęsi pieczonej, jako w dniu ostatnim przed czterdziestnicą. A źe w polskim klimacie jest to początek zimy, więc i wróżby czyniono z gęsich kości, jaka będzie zima? Z pierwszą niedzielą adwentu zaczyna się nowy rok kościelny, że zaś polskim obyczajem w ostatnim dniu roku starego czyniono zawsze wróżby na rok nowy, stąd owe wróżby zamążpójścia w przeddzień św. Andrzeja (równie jak w dniu 31 grudnia). W Krakowie podczas adwentu kapela na instrumentach dętych grywała hejnały z wieży maryackiej (ob. hejnał), na pamiątkę słów Pisma św.: „Śpiewaj trąbą Syonie" (Canite tuba Sion), czyli zapowiedzianego wezwania Archanioła na Sąd ostateczny, gdy Chrystus przyjdzie powtórnie. Kategoria:Religie i wierzenia Kategoria:Słownik Kategoria:Stare encyklopedie Kategoria:Obyczaje polskie
|