| abstract
| - 250px|thumb|right|Elektrociepłownia Żerań 250px|thumb|right|Elektrociepłownia Żerań [[Plik:Elektrociepłownia Żerań (widok od Kanału).JPG|250px|thumb|right|Silosy od strony Kanału Żerańskiego]] [[Plik:Elektrociepłownia Żerań (Modlińska, hałda).JPG|250px|thumb|right|Hałdy od strony Kanału Żerańskiego]] Elektrociepłownia Żerań – druga co do wielkości warszawska elektrociepłownia położona przy ul. Modlińskiej 15 na Żeraniu w dzielnicy Białołęka. Obecnym właścicielem elektrociepłowni jest PGNiG TERMIKA S.A. (od 2011 roku). Dawniej elektrociepłownia należała do Vattenfall Heat Poland S.A. oraz do firmy Elektrociepłownie Warszawskie S.A. Elektrociepłownia dysponuje mocą cieplną 1561 MW i elektryczną 350 MW, a jej podstawowym paliwem jest węgiel kamienny. Plan wybudowania elektrociepłowni na pograniczu Różopola, Żerania i Pelcowizny pojawił się jeszcze w okresie międzywojennym, jej budowę w planach rozwoju miasta umieścił prezydent Stefan Starzyński. Rozpoczęto nawet prace przygotowawcze, które jednak zostały przerwane przez wybuch II wojny światowej. Do realizacji elektrociepłowni (pierwszego takiego projektu w kraju) powrócono w 1949 roku, kiedy to rozpoczęto sporządzanie projektów – projekt wstępny został opracowany przez Biuro Projektów Energetycznych w Warszawie, projekt techniczny przez Ciepłoprojekt w Leningradzie, a projekt architektoniczny przez Jerzego Romańskiego i Jana Soroczyńskiego. Elektrociepłownia wybudowana została w latach 1951-1954, a pierwszą turbinę uruchomiono 21 lipca 1954 roku. Głównym elementem zakładu była hala siłowni wybudowana w konstrukcji szkieletowej o wysokości 40 metrów, obok której wybudowano budynek administracyjny o wyglądzie socrealistycznym, z ceglanymi elewacjami i pasmami płycin z częściowo ornamentowanymi oknami. Przy budowie skorzystano z dokumentacji i urządzeń sprowadzonych ze Związku Radzieckiego, równocześnie powstał także Port Żerański, który miał m.in. pełnić funkcję portu końcowego dla statków z węglem. W latach 1956-1961 dostawą energii cieplnej objęto osiedla na Pradze, następnie część Śródmieścia, a na sam koniec Żoliborz. Do 1978 roku elektrociepłownia była sukcesywnie rozbudowywana, kolejne modernizacje przeprowadzono w latach 90. XX wieku, kiedy to dzięki przekonstruowaniu układów przepływowych turbin zwiększono moc elektryczną elektrociepłowni. Po modernizacji w latach 1997-2001 uruchomiono dwa kotły fluidalne, zwiększające efektowność produkcji energii cieplnej i redukujące emisję pyłów oraz zanieczyszczeń. W 2011 roku na terenie zakładu wybudowany został 55-metrowy betonowy silos na tzw. popiół fluidalny, który przedtem wywożony był na składowisko przy ul. Myśliborskiej. Dnia 6 września 2012 roku około godziny 16:00 w elektrociepłowni zapalił się taśmociąg transportujący pył węglowy, który przepalił ścianę i opadł na dach sąsiedniego budynku biurowego, który również stanął w płomieniach. Akcja gaszenia pożaru trwała około półtorej godziny, a na czas jej trwania wyłączono ruch na pobliskiej ul. Modlińskiej, w wyniku pożaru ranne zostały dwie osoby (jedna później zmarła od poparzeń), a zakład wyłączono z użytku na kilka tygodni. Straty oszacowano na około 5 mln złotych. Elektrownia wznowiła pracę 22 września o godzinie 22:30 – odtworzenia wymagał jeden z dwóch transporterów podawania węgla do bunkrów przykotłowych, jednak do pełnego odnowienia wszystkich elementów spalania potrzeba było dodatkowo około dwóch miesięcy. W planach jest rozbudowa elektrociepłowni o nowy blok energetyczny opalany gazem ziemnym, o mocy 400 MW. W ramach inwestycji ma powstać także dziesięciokilometrowa nitka gazociągu z tłoczni gazu w Rembelszczyźnie. Warunki zabudowy uzyskano w marcu 2013 roku, w maju Polskie Sieci Elektroenergetyczne wydały spółce warunki przyłączenia dla bloku gazowo-parowego, zaś na początku stycznia 2014 roku rozstrzygnięty został przetarg na wykonanie projektu budowlanego, najkorzystniejszą ofertę złożyła firma ILF Consulting Engineers Polska, nie wybrano za to oferty w przetargu na budowę kotłowni wodnej gazowo-olejowej o mocy około 390 MWt – wszystkie oferty przekroczyły planowany kosztorys. W listopadzie wydana została zgoda na budowę bloku gazowo-parowego, który ostatecznie będzie mieć 450MW mocy elektrycznej oraz 255 MWt mocy cieplnej, w listopadzie rozpisano także przetarg na jego budowę, zaś w maju 2015 roku wybrano pięć konsorcjów, które zakwalifikowano do następnego etapu przetargu. Budowa powinna rozpocząć się w 2015 roku i zakończyć się na przełomie 2017 i 2018 roku, jej koszt powinien wynieść około 1,3 mld złotych. Docelowo blok ma zastąpić obecne kotły węglowe, funkcjonujące od lat 60. XX wieku. Niedaleko elektrociepłowni, przy Wiśle na południe od Mostu Północnego, znajduje się zajmujące 40 hektarów składowisko odpadów paleniskowych. W związku ze stopniowym przechodzeniem elektrociepłowni z węgla na gaz oraz brakiem potrzeby składowania odpadów (są one chętnie przyjmowane przez firmy budowlane) postępuje rekultywacja terenu – miałyby tu powstać obiekty rekreacyjne lub powierzchnie biurowe, usługowe albo osiedle mieszkaniowe. Przy okazji rozpoczęcia rekultywacji PGNiG Termika przekazała miastu 22 listopada 2014 roku most na Kanale Żerańskim, którym dawniej prowadził taśmociąg przewożący popiół na składowisko. Został on przebudowany na most pieszo-rowerowy i oddany do użytku 25 października 2016 roku. Dzięki temu przedłużono ścieżkę rowerową przy Wiśle, która do tej pory urywała się przy elektrociepłowni. Na terenie Elektrociepłowni Żerań znajduje się również Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 1 Straży Pożarnej oraz Hotel pod Grotem. Kategoria:Białołęka Kategoria:Zakłady przemysłowe
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)