| abstract
| - 4 Każda duszyczka, rubinek w czerwieni, Słońcem odbitym tak gorzeć poczęła, Że miałem pełne źrenice płomieni. 7 Co tutaj wejdzie do mojego dzieła, Nie było z pisma znane ni ze słuchu, Ani go ludzka fantazja powzięła. 10 Orzeł przemawiał; w powietrznym podmuchu: „Ja", „Moje" — brzmiało powiadane głośno, Gdy „My" i „Nasze" brzmiało w jego duchu. 13 „Żem sprawiedliwą czynił i litośną, Ku wielkiej jestem podniesiony cześci, Dokąd pragnienia żadne nie dorosną. 16 Pozostawiłem czyny takiej treści, Że je człek lichy bliźniemu zachwala, Choć w ślad nie kroczy tych o mnie powieści". 19 Jak z mnóstwa głowni jeden się rozpala Żar, tak z miłości wielu w tym płanecie Jedna się z głosów dobywała fala. 22 Więc się ozwałem: „Nieśmiertelne kwiecie Wiecznej radości, wy, co wszystkie wonie W jedno zebrane wdychać mi dajecie, 25 Tchnieniem ukójcie głód, co w moim łonie Wciąż się odzywa od młodości rana, Bo dlań pokarmu nie ma w ziemskiej stronie. 28 A gdy tu w niebie sprawiedliwość Pana Inne królestwa czyni swym zwierciadłem, O ileż jaśniej wam jest ukazana. 31 Wiecie, jak chciwie tu słuchać przypadłem, Co mi rozjaśnić raczycie, i która To strawa, co jej tak dawno nie jadłem". 34 Jak sokół, kiedy pozbywszy kaptura, Wykręca głowę i krasą się chwali, I okazuje wigor, bijąc w pióra, 37 Tak wstrząsnął sobą znak, w którym się pali Łask Bożych chwała, i zabrzmiał w muzyce, Której klucz owi tylko święci znali. 40 „On, co przyłożył cyrkiel swój w granice Świata — tak brzmiało — i na jego scenie Rozmieścił wszystkie jawy i tajnice, 43 Nie mógł swej mocy znamion na stworzenie Przenieść do tyla, aby jego słowo Nie było zawsze wyższe nieskończenie. 46 Dlatego duch ten, co był stworzeń głową, Upadł przez pychę, jak owoc zielony, Bo nie chciał czekać na chwilę wschodową. 49 Więc tymże bardziej twór niedokształcony Nigdy wielkiego Skarbu nie doceni, Co sam jest miarą sobie — niezmierzony. 52 Wzrok nasz, jakkolwiek jest jednym z promieni Tej Myśli, która wypełnia krawędzie Wszelakich bytów na świata przestrzeni, 55 Z natury własnej tych sił nie dobędzie, By się mu jawił w pełni Bóg przestworza: Zawsze dlań mniejszy niż istotnie będzie. 58 Tym bardziej waszym sprawiedliwość boża Tak płytko właśnie odsłaniana bywa, Jak płytko sięga w głębokości morza. 61 Dno widzi z brzegu, tam gdzie fala spływa. Lecz go nie widzi na morzu szerokiem: A przecież dno jest, lecz je głąb zakrywa. 64 Nie jest światłością, co nie płynie tokiem Nie zamąconej jaśni; jest ciemnością I jadem ciała albo jego mrokiem. 67 Oto — że tobie nad sprawiedliwością Prawdziwą sklepień zasłona odkryta, Coś jej dociekał z taką usilnością, 70 Mówiąc: »Mieszkaniec znad Indu koryta, Z nie uznającej Chrystusa dziedziny, Kędy nikt o nim ni pisze, ni czyta: 73 Sądząc rozumem pobudki i czyny, Przypuśćmy, że jest bez wszelkiej przywary, Żywot i mowa jego są bez winy — 76 Jakiż sąd słusznej nań dopuści kary, Jeżeli umrze w pogańskim obłędzie? Gdzie wina, skoro nie był naszej wiary?...« 79 A któż ty jesteś, co siadasz za sędzię I badasz tysiąc mil odległe sprawy Sądem mierzącym zaledwie na piędzie? 82 Gdyby nie Pisma świętego ustawy, Zaiste, miałby powód do wątpienia, Kto by się ze mną w takie wdał rozprawy. 85 O twory ziemskie, o mózgi z kamienia! Najwyższa Wola, Dobroć pierworodna, W swym dobru trwając, dróg swych nie odmienia. 88 Ta rzecz jest słuszna, która z nią jest zgodna; Promieniowaniem ziemskie byty płodzi, Jej zaś nie ciągnie żadna rzecz przygodna". 91 Jak tuż nad gniazdem krążący się wodzi Bocian, gdy swoje wykarmił pisklęta, A ród bocianków za nim wzrokiem chodzi, 94 Tak poruszała się figura święta, Mymi tęsknymi oczyma ścigana, Na tylu chęciach zjednanych rozpięta. 97 Krążąc, nuciła: „Jak jest nieprzejrzana Pieśń nasza, której nie zgadniesz tajników, Tak dla śmiertelnych sprawiedliwość Pana". 100 Gdy się uciszył rój światłych płomyków Ducha Świętego, nie burząc figury, Co świat pod stopy kładła rzymskich szyków, 103 Głos mówił: „Nie siadł między orła pióry Nigdy człek ziemi nie wierzący w Chrysta, Przed czy po wzięciu człowieczej natury. 106 Lecz patrz: niejeden wykrzykuje Chrysta, Co go w dzień sądu będzie tak daleki, Jak bliskim inny, chociaż nie znał Chrysta. 109 Chrześćjan zawstydzi syn Nilowej rzeki, Kiedy się obie rozdzielą drużyny: Tu bogacz wieczny, tam nędzarz na wieki. 112 Co królom waszym wytkną Tatarzyny, Kiedy się zjawi w księdze prawda naga, Gdzie wypisane będą ich złe czyny? 115 Tam z rąk Alberta zadana zniewaga: Wnet piórem bożym będzie zapisana: Przez nią boleje spustoszona Praga. 118 Tam fałsz, na który żali się Sekwana Cierpiąca, że jej znieprawia pieniądze Ktoś, kogo czeka śmierć kłami zadana. 121 Tam się obaczy tę wyniosłą żądzę Nadymającą Anglika i Szkota, Która ich kusi za swych bram wrzeciądze. 124 Tam też ropusta i gnuśność żywota Królów hiszpańskiej i czeskiej dzierżawy, Którym nieznana i niemiła cnota. 127 Jeruzalemu monarcha kulawy M-tą mieć będzie znaczone swe złości, A tylko Jotą swoje zacne sprawy. 130 Tam znajdzie wyrok chciwstwa i podłości Ten, co ognistą wyspę ma pod stróżą, Gdzie leżą w ziemi Anchizowe kości. 133 Jego przepychy nikogo nie zdurzą: Będzie miał żywot kreślony tytlami, Które na małym wypisują dużo. 136 Wuj jego i brat żyw stanie przed wami, Których nieczyste dzieło antenaty Zacne i piękne dwie korony plami. 139 Król Portugalu w niecnotę bogaty I król Norwegii, i ten król Dalmata, Co źle fałszował weneckie dukaty. 142 O szczęsne Węgry, gdyby z ręku kata Wydrzeć się mogły; szczęsny kraj Nawarry, By jej ustrzegła Pirenejów czata! 145 W zapowiedź tego, co tamtej na bary Spadnie, Nikozja łka i Famagosta, Uciemiężona od własnej poczwary, 148 Której złość innych okrucieństwu sprosta".
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)