| rdfs:comment
| - thumb|200px|O, jaki ładny pierniczek Piernik – rzecz twarda, ciemnobrązowa, warzona z piwem. Kolega wiatraka. Zależność między nimi jest taka: piernik jest z mąki, a mąka z wiatraka. Pierniki występują zwykle w foremce większych i większych ciast, pokrywanych po wierzchu często solą, balami, a w środku przekładanych masą jabłkową. Są również produkowane większe ciasta piernikowe w blokach, zwykle przekładane warstwami marmolad. Po wymieszaniu ciasta należy zostawić je na parę lat, aby sfermentowało. W produkcji przemysłowej leżakowanie ciasta może trwać nawet dekadę, natomiast ciasto na domowe pierniki wigilijne zaleca się zarabiać miesiąc wcześniej (zwyczajowo po wakacjach).
- Piernik — ciasto z mąki i miodu, niewątpliwie od najdawniejszych czasów znane w Polsce i nazywane miodownikiem, a od przyprawy korzennej czyli pieprznej, po staropolsku„piernej",przezwane piernikiem. Podług odwiecznej tradycyi narodowej, wypiekano pierniki po wszystkich domach staropolskich z mąki miałkiej tylko żytniej, zrumienionej w rądlu i rozczynionej gorącą patoką. Dla smaku dodawano przyprawę korzenną czyli „pierną" a z dolaniem okowity i wybijano ciasto w kopańce czyli niecce tak długo wałkami, aż przestało się do nich przylepiać.
|
| abstract
| - thumb|200px|O, jaki ładny pierniczek Piernik – rzecz twarda, ciemnobrązowa, warzona z piwem. Kolega wiatraka. Zależność między nimi jest taka: piernik jest z mąki, a mąka z wiatraka. Pierniki występują zwykle w foremce większych i większych ciast, pokrywanych po wierzchu często solą, balami, a w środku przekładanych masą jabłkową. Są również produkowane większe ciasta piernikowe w blokach, zwykle przekładane warstwami marmolad. Po wymieszaniu ciasta należy zostawić je na parę lat, aby sfermentowało. W produkcji przemysłowej leżakowanie ciasta może trwać nawet dekadę, natomiast ciasto na domowe pierniki wigilijne zaleca się zarabiać miesiąc wcześniej (zwyczajowo po wakacjach).
- Piernik — ciasto z mąki i miodu, niewątpliwie od najdawniejszych czasów znane w Polsce i nazywane miodownikiem, a od przyprawy korzennej czyli pieprznej, po staropolsku„piernej",przezwane piernikiem. Podług odwiecznej tradycyi narodowej, wypiekano pierniki po wszystkich domach staropolskich z mąki miałkiej tylko żytniej, zrumienionej w rądlu i rozczynionej gorącą patoką. Dla smaku dodawano przyprawę korzenną czyli „pierną" a z dolaniem okowity i wybijano ciasto w kopańce czyli niecce tak długo wałkami, aż przestało się do nich przylepiać. Wówczas robiono z tego ciasta pierniczki bądź kształtu małych krążków, bądź pierożków, i ułożone na blasze (posmarowanej u zamożniejszych oliwą) wsuwano do pieca. Niektóre gospodynie słynęły z sekretu w dodawaniu smaku temu ciastu. Pierniki podawano jako zakąskę przy wódce, jako wety po obiedzie i zwykły przysmak przy winie, gdy gość przyjechał nad wieczorem. Najobficiej przyrządzano na wigilję i święta Bożego Narodzenia. Cukru i lukru nie dodawano nigdy do pierników polskich. Musiały bywać jednak obok „piernych" i słodkie, skoro Minasowicz pisze w połowie XVIII w.: „Kto nie pija gorzałki i od niej umyka,Ten słodkiego nie godzien kosztować piernika" Za Zygmunta III przywożono do Polski na dwory pańskie pierniczki złociste norymberskie, jak zaświadczają rachunki Wołłowicza z lat 1604—1615. W XVII w. słynęły już pierniki toruńskie przywożone na statkach, powracających z Gdańska w górę Wisły, Narwi, Buga, Wieprza, Sanu i Pilicy po odstawie zboża. Pierniki toruńskie do dalekich transportów przeznaczone różniły się od staropolskich znacznie większymi rozmiarami. Przysłowie z XVII w. zaliczało do najlepszych rzeczy w Polsce: „gdańską gorzałkę, toruński piernik, krakowską pannę i warszawski trzewik". ENCYKLOPEDIA STAROPOLSKA GLOGERA 1903 Kategoria:Kuchnia polska Kategoria:Obyczaje polskie
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)