abstract
| - Ulica Jurija Gagarina (robocza nazwa Nowoparkowa) – ulica położona na Dolnym Mokotowie oraz w Śródmieściu, która biegnie od ul. Czerniakowskiej do ul. Belwederskiej. Patronem ulicy jest Jurij Gagarin, pułkownik lotnictwa radzieckiego, kosmonauta. [[Plik:Gagarina (nr 32a).JPG|right|thumb|250px|Przedwojenna zabudowa ul. Gagarina (kamienica nr 32a)]] right|thumb|250px|Socrealistyczna zabudowa ul. Gagarina Arteria idąca ciągiem współczesnej ul. Gagarina planowana była jeszcze w okresie międzywojennym jako ulica między ul. Czerską a ul. Podchorążych, która biegłaby mniej więcej w ciągu ówczesnych ulic Magnuszewskiej, Sukcesorskiej oraz Bończa, jednak wszelkie plany przekreśliła II wojna światowa. Do projektu ulicy powrócono już w 1946 roku, a zniszczenia wojenne na Sielcach paradoksalnie ułatwiły projektantom sprawę. Mimo to drogę (zwaną roboczo Nowoparkową) zrealizowano dopiero w latach 1956-1957 wraz z biegnącą wzdłuż niej linią tramwajową do Wilanowa, którą otwarto 20 lipca 1957 roku – jako pierwsze pojechały tą trasą linie 16, 33 (por. trasy linii "33") i 33-kreślone. Ciekawostką jest fakt, że w datowaniu historii Sielc otwarcie ul. Gagarina jest często podstawowym punktem określenia, na podstawie którego wydarzenia datuje się na te "przed Gagarinem" i "po Gagarinie". Nowo wybudowana ulica wchłonęła liczne dawne ulice wraz z ich zabudową, z planów miasta zniknęły wówczas ulice Ryżewska, Magnuszewska, Sukcesorska (zachowany dom nr 6 otrzymał nowy numer "18"), Wapiennicza (lub "Wapień") i Bończa (zachowane domy nr 2, 4, 4a, 6 i 6a otrzymały nowe numery), ponadto wchłonięty został zachodni odcinek ul. Podchorążych z kamienicami nr 99, 101 i 103. Jednocześnie trwała budowa socrealistycznego osiedla Sielce, które w latach 50. XX wieku niemal w całości dopełniło zabudowę ul. Gagarina, nie licząc wybudowanych latach 60. XX wieku budynków na rogu z Czerniakowską. Dnia 8 czerwca 1961 roku ulicy dano za patrona Jurija Gagarina, natomiast 11 listopada 1973 roku, w związku z budową Wisłostrady, zlikwidowano linię tramwajową wzdłuż ulicy. Wówczas, w połowie lat 70. XX wieku, ulica została poszerzona do współczesnych rozmiarów, i od tego momentu w okolicy nie doszło już do większych urbanistycznych zmian. W połowie 2013 roku oficjalnie zaproponowano do realizacji trasę tramwajową która pobiegłaby od planowanej linii tramwajowej na ul. Belwederskiej przez Gagarina, Nehru i Czerniakowską-Bis w kierunku Zawad – celowość budowy będzie badana przez specjalistów. Ulica rozpoczyna swój bieg na skrzyżowaniu z Czerniakowską oraz Nehru, po czym biegnie w kierunku zachodnim krzyżując się kolejno z ulicami Lubkowską, Czerską, Iwicką, Sielecką, Stępińską, Górską, Podchorążych, Nabielaka, Sułkowicką oraz Parkową, by zakończyć się na skrzyżowaniu z Belwederską i Spacerową. Wzdłuż ulicy Gagarina znajduje się zabudowa złożona głównie z socrealistycznych bloków oraz przedwojennych kamienic, ulokowanych pod numerami: nr 18, nr 30, nr 30a, nr 31, nr 32, nr 32a, nr 33 i nr 35. Ponadto przy ul. Gagarina 26 znajdują się Apartamenty przy Łazienkach, przy ul. Gagarina 28a znajduje się siedziba pracowni architektonicznej JEMS Architekci, a przy ul. Gagarina 34 znajduje się Ambasada Republiki Austrii. Ciekawostką na temat ul. Gagarina jest fakt, że według jednej z miejskich legend w okolicy skrzyżowania Czerniakowskiej z Gagarina straszył rambo, bezdomny z nożem polujący na dzieci.
|