| abstract
| - 30 września 1944 roku po nieudanej próbie ewakuacji Żoliborza po południu dochodzi do kapitulacji dzielnicy. Rozmowy na temat kapitulacji całego powstania wciąż trwają, póki co udaje się wynegocjować czas na ewakuację ludności cywilów. W Londynie prezydent Władysław Raczkiewicz mianuje gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora" Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych. Trwa generalne natarcie na Żoliborz. O poranku, bez żadnego wsparcia artyleryjskiego, Niemcy zajmują blok spółdzielni "Zgoda" przy Słowackiego. Wkrótce następuje wsparcie ogniowe i rozpoczynają się nieprzyjacielskie natarcia na Gdańską, Słowackiego oraz w kierunku placu Wilsona. W ciągu dnia udaje się nawiązać kontakt z 1. Dywizją Wojska Polskiego, wobec czego dowódca dzielnicy, ppłk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" wydaje rozkaz o rozpoczęciu odwrotu ku Wiśle, który ma zakończyć się ewakuacją na drugi brzeg rzeki. Jednak ze względu na złe warunki atmosferyczne akcja zostaje przerwana. Po południu trwają walki na Mickiewicza oraz Krasińskiego. Jednocześnie płk Karol Ziemski "Wachnowski" oraz por. Jerzy Kamiński "Ścibor" prowadzą pertraktacje w sprawie kapitulacji dzielnicy. Około 17 "Wachnowski" prezentuje "Żywicielowi" warunki poddania się, a o godzinie 18 następuje kapitulacja dzielnicy. Powstańcy opuszczają dzielnicę i składają broń na Powązkach, na terenach Pionier Parku. Do niewoli niemieckiej dostaje się około 1,5 tysiąca powstańców, natomiast żołnierze Armii Ludowej z trudem ewakuują się przez Wisłę, w ruinach przy ul. Promyka natomiast ukrywa się 12 żołnierzy z Żydowskiej Organizacji Bojowej, w tym Marek Edelman i Icchak Cukierman. Bez zmian toczy się walka w Śródmieściu. W Ożarowie Mazowieckim nadal trwają pertraktacje w sprawie ewakuacji ludności cywilnej Śródmieścia oraz ostatecznej kapitulacji walczącej Warszawy. Udaje się uzyskać zgodę na zawieszenie broni w dniach 1 i 2 października w godzinach 5:00 – 19:00, wtedy cywile będą mogli opuścić miasto przez pięć wyznaczonych przez Niemców przejść – na Grzybowskiej, Pańskiej, Piusa XI, Śniadeckich oraz w Alejach Jerozolimskich. Wrzesień 30
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)