| rdfs:comment
| - [[Afbeelding:Libation Macron Louvre G149.jpg|thumb|Een jongeman brengt een plengoffer op een altaar (Attische roodfigurige vaasschildering, ca. 480 v.Chr.).]]De libaties vormden een andere, zeer belangrijke, klasse van niet-bloederige offers. Men duidt ze, over het algemeen aan met het woord σπονδαί / spondaí (enk.: σπονδή / spondê). Wanneer men zich richtte tot de doden, noemde men hen χοαί / choaí; deze naam werd naast λοβαί / lobaí ook gebruikt om drankoffers voor chtonische goden aan te duiden. Bijna alle soorten offers gingen gepaard van plengoffers. Zij vormden soms alleen het hele offergebeuren. Evenals de vrome mens aan de godheid een deel van de dieren die hij voor zijn levensonderhoud doodde offerde, plengde hij op dezelfde wijze ter zijne ere enkele druppels van dat waar hij van
|
| abstract
| - [[Afbeelding:Libation Macron Louvre G149.jpg|thumb|Een jongeman brengt een plengoffer op een altaar (Attische roodfigurige vaasschildering, ca. 480 v.Chr.).]]De libaties vormden een andere, zeer belangrijke, klasse van niet-bloederige offers. Men duidt ze, over het algemeen aan met het woord σπονδαί / spondaí (enk.: σπονδή / spondê). Wanneer men zich richtte tot de doden, noemde men hen χοαί / choaí; deze naam werd naast λοβαί / lobaí ook gebruikt om drankoffers voor chtonische goden aan te duiden. Bijna alle soorten offers gingen gepaard van plengoffers. Zij vormden soms alleen het hele offergebeuren. Evenals de vrome mens aan de godheid een deel van de dieren die hij voor zijn levensonderhoud doodde offerde, plengde hij op dezelfde wijze ter zijne ere enkele druppels van dat waar hij van dronk. De symposia werden begonnen met een drankoffer ter ere van de Ἀγαθὸς δαίμων / Agathòs daímôn of Hygieia, en elke van de kraters die werd geleegd door de disgenoten werd aan een godheid, ofwel aan een heros, die er de eerste slok van ontvingen. Het waren meestal een afzonderlijke libitaties die een plechtig karakter verlenen aan de eden: vandaar de uitdrukking σπονδὰς ποιεῖσθαι / spondàs poieĩsthai (of zelfs σπονδὰς τέμνειν / spondàs témnein) om « een verdrag sluiten, vrede sluiten ». [[Afbeelding:Kernos Melos Sevres 3552.jpg|thumb|200px|left|Keramische kernos uit Phylakopi op het Griekse eiland Melos.]] Bij de dodencultus zouden plengoffers de, in de klassieke periode, gebruikelijke offers van offerdieren vervangen: men voegde er van tijd tot tijd taarten of fruit aan toen, maar deze zelf waren eerder zeldzaam. Andere voorbeelden van afzonderlijke drankoffers vinden we in grote getalle in de teksten en de inscripties terug. Het volstaat te wijzen op de plengoffers die Oidipous aan de Eumeniden bracht in Oidipous te Kolonos; de drankoffers bij de plechtige gebeden wanneer de Attische vloot het anker lichten om uit te varen naar Sicilië; de plengoffers aan Pan, Priapus, nimfen en andere landelijke godheden, waarvan vaak sprake is bij de bucolische dichters en in de epigrammen van de Anthologia, enzovoorts. De meest gebruikte drank voor plengoffers was wijn; en met water vermengde wijn, zoals de Grieken hem plachten te drinken. Soms was het echter verplicht onversneden wijn te gebruiken voor drankoffers, σπονδαί ἄκρατοι / spondaí ákratoi genoemd; dit was onder andere het geval voor het plengoffer dat aan tafel werd gebracht ter ere van de Ἀγαθὸς δαίμων / Agathòs daímôn en die bij een plechtige eed. Men plachtte ook onversnede wijn te plengen voor de doden, maar niet op een regelmatige basis. Oftewel was de wijn soms integendeel zelfs verboden. In Oidipous te Kolonos, vraagt Oidipous waarmee hij de drie kraters die hij wenste te offeren aan de Eumeniden moest vullen; en het koor antwoordde hem hierop: ὕδατος, μελίσσης, μηδὲ προσφέρειν μέθυ / húdatos, melíssês, mêdè prosférein méthu (« met water, met honing, maar geen wijn offeren »). We hebben hier te doen met plengoffers die men σπονδαί ἄοινοι / spondaí áoinoi, σπονδαί νηφάλιοι / spondaí nêphálioi of νηφάλια / nêphália noemt. In zijn Pneumatica, beschrijft Heron van Alexandrië een mechanisme dat het altaarvuur gebruikte om olie uit de kommen van twee beelden te laten stromen.
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)