. "Ludwik Hass (ur. 18 listopada 1918 w Stanis\u0142awowie, zm. 8 kwietnia 2008) - polski historyk, marksista-trockista, wsp\u00F3\u0142pracownik pism: Rzeczywisto\u015B\u0107 i \"Dalej!\" oraz Nurtu Lewicy Rewolucyjnej. Urodzi\u0142 si\u0119 w dawnej Galicji Wschodniej na terenie Zachodniukrai\u0144skiej Republiki Ludowej (ZURL, ukr. ZUNR), od 1936 roku do wybuchu wojny studiowa\u0142 histori\u0119 na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie by\u0142 uczniem Franciszka Bujaka oraz Romana Rosdolskiego. Ludwik Hass jest autorem kilkuset rozpraw, przyczynk\u00F3w i recenzji naukowych, oraz kilkunastu ksi\u0105\u017Cek, m.in.:"@pl . "Ludwik Hass"@pl . . . . . "Ludwik Hass (ur. 18 listopada 1918 w Stanis\u0142awowie, zm. 8 kwietnia 2008) - polski historyk, marksista-trockista, wsp\u00F3\u0142pracownik pism: Rzeczywisto\u015B\u0107 i \"Dalej!\" oraz Nurtu Lewicy Rewolucyjnej. Urodzi\u0142 si\u0119 w dawnej Galicji Wschodniej na terenie Zachodniukrai\u0144skiej Republiki Ludowej (ZURL, ukr. ZUNR), od 1936 roku do wybuchu wojny studiowa\u0142 histori\u0119 na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie by\u0142 uczniem Franciszka Bujaka oraz Romana Rosdolskiego. Od 1936 roku cz\u0142onek Zwi\u0105zku Niezale\u017Cnej M\u0142odzie\u017Cy Socjalistycznej, z kt\u00F3rego zosta\u0142 usuni\u0119ty za trockizm. Jako cz\u0142onek trockistowskiej organizacji \"Bolszewik\u00F3w-leninist\u00F3w\", zosta\u0142 w 1939 roku aresztowany, skazany na 8 lat obozu pracy i do\u017Cywotnie zes\u0142anie. Z racji na to, i\u017C by\u0142 trockist\u0105, w czasie pobytu w obozie nie obj\u0119\u0142a go amnestia z 1941 roku po uk\u0142adzie Sikorski-Majski. Po 1947 roku przebywa\u0142 w SSR Komi, do 1953 roku jako zes\u0142aniec, po upadku Berii - jako wolny cz\u0142owiek, jednak bez prawa do powrotu do Polski. W 1956 roku s\u0105d we Lwowie uniewa\u017Cni\u0142 wyrok skazuj\u0105cy, Ludwik Hass wr\u00F3ci\u0142 do Polski ju\u017C 15 stycznia 1957 roku, gdzie podj\u0105\u0142 prac\u0119 w Naczelnej Dyrekcji Archiw\u00F3w Pa\u0144stwowych oraz wznowi\u0142 na Uniwersytecie Warszawskim przerwane przez wojn\u0119 studia historyczne. Uko\u0144czy\u0142 je w 1962 roku. Ju\u017C od 1957 roku bywa\u0142 w Klubie Krzywego Ko\u0142a, gdzie cz\u0119sto zabiera\u0142 g\u0142os. Wraz z Janem Wolskim i Janem Wyk\u0105 tworzy\u0142 grup\u0119, kt\u00F3rej usuni\u0119cia z klubu domaga\u0142y si\u0119 w\u0142adze w zamian za zgod\u0119 na dalsze istnienie klubu. Jako zagorza\u0142y przeciwnik liberalizmu, uwieczniony zosta\u0142 w\u00F3wczas w operze Janusza Szpota\u0144skiego \"Cisi i g\u0119gacze\", w kt\u00F3rej wyst\u0105pi\u0142 pod kryptonimem \"G\u0119gacza-trockisty\". W marcu 1965 roku zosta\u0142 aresztowany pod zarzutem powi\u0105za\u0144 z organizacjami trockistowskimi, oraz pomocy w pisaniu i rozpowszechnianiu Listu Otwartego Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego skierowanego do dzia\u0142aczy partyjnych i m\u0142odzie\u017Cy Zwi\u0105zku M\u0142odzie\u017Cy Socjalistycznej. W czasie procesu przyzna\u0142 si\u0119 do stawianych mu zarzut\u00F3w, w styczniu 1966 roku skazano go na 3 lata wi\u0119zienia, sk\u0105d zosta\u0142 zwolniony przedterminowo w ko\u0144cu sierpnia 1966. Pomimo zwolnienia, przez pewien czas uniemo\u017Cliwiono mu powr\u00F3t na studia doktoranckie w PAN, jak r\u00F3wnie\u017C nie pozwalano mu podj\u0105\u0107 pracy naukowej a\u017C do 1979 roku. W tym okresie Ludwik Hass utrzymywa\u0142 si\u0119 z honorari\u00F3w za artyku\u0142y pisane do \"Wi\u0119zi\" pod pseudonimem, oraz za publikowane w \"Kwartalniku Historycznym\" rozprawki naukowe, kt\u00F3re m\u00F3g\u0142, zgodnie z prawem, publikowa\u0107 ju\u017C pod w\u0142asnym nazwiskiem. Wsp\u00F3\u0142pracowa\u0142 te\u017C z Pracowni\u0105 Dziej\u00F3w Klasy Robotniczej Instytutu Historii PAN. Dopiero w 1971 roku obroni\u0142 prac\u0119 doktorsk\u0105 (\"Wybory warszawskie 1918-1926\", Warszawa 1972). W tym okresie zainteresowa\u0142 si\u0119 histori\u0105 masonerii, skorzysta\u0142 wi\u0119c ze stypendium paryskiej lo\u017Cy \"Kopernik\", dzi\u0119ki czemu, w czasie paru kilkumiesi\u0119cznych pobyt\u00F3w w Pary\u017Cu m\u00F3g\u0142 prowadzi\u0107 badania masonologiczne. W 1979 roku uda\u0142o mu si\u0119 uzyska\u0107 etat w Instytucie Historii PAN, za\u015B w styczniu 1980 roku uzyska\u0142 habilitacj\u0119 za ksi\u0105\u017Ck\u0119 \"Sekta farmazonii warszawskiej\", za kt\u00F3r\u0105 zreszt\u0105 otrzyma\u0142 wiele nagr\u00F3d, m.in: Ministra Kultury i Sztuki, Towarzystwa Mi\u0142o\u015Bnik\u00F3w Historii w Warszawie i polskiego PEN Clubu. W 1986 roku, po trzyletnim procesie (sprawa toczy\u0142a si\u0119 od 1983 roku), uda\u0142o mu si\u0119 uzyska\u0107 tytu\u0142 profesora. W 1988 roku przeszed\u0142 na emerytur\u0119. Ludwik Hass jest autorem kilkuset rozpraw, przyczynk\u00F3w i recenzji naukowych, oraz kilkunastu ksi\u0105\u017Cek, m.in.: \n* Sekta farmazonii warszawskiej. Pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721-1821), PIW, Warszawa 1980, ss. 675. Seria: Biblioteka Wiedzy o Warszawie. ISBN 83-06-00239-3 \n* Postawy polityczne i aktywno\u015B\u0107 klasy robotniczej (1918-1939), Wyd. Akademia Nauk Spo\u0142ecznych PZPR, Warszawa 1988, ss. 375. Seria: Tradycje i Warto\u015Bci Polskiego Ruchu Robotniczego, 12. \n* Trockizm. Od Lewej Opozycji do Czwartej Mi\u0119dzynarod\u00F3wki, Wyd. Zrzeszenie Student\u00F3w Polskich. Rada Naczelna. Wydzia\u0142 Propagandy, Warszawa 1989, ss. 92. Seria: Biblioteka BIS, 24. (Do u\u017Cytku wewn\u0105trzorganizacyjnego) \n* Masoneria polska XX wieku. Losy, lo\u017Ce, ludzie, Oficyna Wydawnicza Polczek Polskiego Czerwonego Krzy\u017Ca, Warszawa 1993, ss. 360. ISBN 83-85272-13-5 \n* Masoneria polska XX wieku. Losy, lo\u017Ce, ludzie, Wyd. 2, rozsz. i uzup., Kopia, Warszawa 1996, ss. 295. ISBN 83-86290-16-1 \n* Wolnomularstwo rosyjskie w podziemiu 1822-1921, Wyd. Bellona, Warszawa 1996, 1998, ss. 299. Seria: Lo\u017Ca i polityka. Masoneria rosyjska 1822-1921. T. 1. ISBN 83-85408-35-5, ISBN 83-11-08569-2 \n* Pokolenia inteligencji polskiej, Wyd. Mazowiecka Wy\u017Csza Szko\u0142a Humanistyczno-Pedagogiczna, \u0141owicz 1997, ss. 88. ISBN 83-87222-07-0 \n* Wolnomularstwo rosyjskie na obczy\u017Anie i powr\u00F3t w strony rodzinne, 1918-1995, Wyd. Bellona, Warszawa 1998. Seria: Lo\u017Ca i polityka. Masoneria rosyjska 1822-1995. T. 2. ISBN 83-11-08772-5, ISBN 83-85408-62-2 \n* Wolnomularze polscy w kraju i na \u015Bwiecie 1821-1999. S\u0142ownik biograficzny, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1999, ss. 660. ISBN 83-87893-52-8 \n* Inteligencji polskiej dole i niedole. XIX i XX wiek, Wyd. Mazowiecka Wy\u017Csza Szko\u0142a Humanistyczno-Pedagogiczna, Stowarzyszenie Mazowiecki O\u015Brodek Bada\u0144 Naukowych im. St. Herbsta, \u0141owicz 1999, ss. 437. ISBN 83-87222-12-7 \n* \u015Awiat wolnomularski. Konkrety. Tom 1. Trudne czasy 1932-1945, Wyd. Mazowiecka Wy\u017Csza Szko\u0142a Humanistyczno-Pedagogiczna, \u0141owicz 2004, ss. 302. ISBN 83-87222-28-3 \n* \u015Awiat wolnomularski. Konkrety. Tom 2. 1945 - lata dziewi\u0119\u0107dziesi\u0105te XX w., Wyd. Neriton, Instytut Historii PAN, Mazowiecka Wy\u017Csza Szko\u0142a Humanistyczno-Pedagogiczna, Warszawa 2006, ss. 507. ISBN 83-89729-77-6 Jedn\u0105 z najwa\u017Cniejszych prac Ludwika Hassa jest trzycz\u0119\u015Bciowa monografia odtwarzaj\u0105ca dzieje masonerii w Europie \u015Arodkowo-Wschodniej. Sk\u0142adaj\u0105 si\u0119 na ni\u0105 tytu\u0142y: \n* Wolnomularstwo w Europie \u015Arodkowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, Wyd. Ossolineum, Wroc\u0142aw 1982, ss. 572. ISBN 83-04-01195-6 \n* Ambicje, rachuby, rzeczywisto\u015B\u0107. Wolnomularstwo w Europie \u015Arodkowo-Wschodniej 1905-1928, PWN, Warszawa 1984, ss. 398. ISBN 83-01-03824-1 \n* Zasady w godzinie pr\u00F3by. Wolnomularstwo w Europie \u015Arodkowo-Wschodniej 1929-1941, PWN, Warszawa 1987, ss. 359. ISBN 83-01-05683-5 Cz\u0142onek honorowy \"Universala Framasona Ligo\" i laureat Z\u0142otego Pi\u00F3ra \"Wolnomularza Polskiego\" (2005)."@pl . . . . . . .